2024 елның 12 июненә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек буенча федераль хезмәтнең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1. 2024 елның 12-17 июнендә Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычлыгы югары булуы турында метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы турында давыл кисәтүе урыны белән урманнарның янгын куркынычлыгы югары булыр дип көтелә (4 класс). Уңайсыз метеорологик күренешләр Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу куркынычы фаразланмый гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) елга судноларын эксплуатацияләү белән бәйле су объектларында һәлакәтләр барлыкка килү куркынычы республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре белән бәйле куркынычлар техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең сөрем газы белән агулануы куркынычы торак-коммуналь хуҗалык объектларында куркыныч газ (авария) электр, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итүнең табигый чыганаклары гадәттән тыш хәлләре (һәлакате теркәлгән) су объектларында кешеләр үлеме белән хәтәр хәлләр,табигый янгыннар килеп чыккан гадәттән тыш хәлләр (һәлакат теркәлгән), үлән һәм чүп-чар яну, термик аномалияләр барлыкка килү-Белешмә: күрсәткечләр дәрәҗәдәге куркыныч - югары куркынычлык дәрәҗәсен; - уртача дәрәҗәдә куркыныч; - югары куркынычлык дәрәҗәсен; - дәрәҗәсе куркыныч. 2024 елның 12 июнендә 2024 елның 11 июнендә 18 сәгатьтән 2024 елның 12 июнендә 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: аз болытлы. Явым-төшемсез. Көньяк җиле 5-10 м/с, көндез урыны белән кыска вакытлы көчәю 14 м / с.минималь һава температурасы төнлә +20..+22˚. Көндез һаваның максималь температурасы +32..+34˚. 2 Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары) буенча: болытсыз. Явым-төшемсез. Көньяк җиле 5-10 м/с, көндез урыны белән кыска вакытлы көчәю 14 м / с. Төнлә минималь һава температурасы +19..+22˚. Көндез һаваның максималь температурасы +30..+35˚. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): аз болытлы. Явым-төшемсез. Көньяк җиле 5-10 м/с, көндез урыны белән кыска вакытлы көчәю 14 м / с.минималь һава температурасы төнлә +17..+20˚. Көндез һаваның максималь температурасы +30..+35˚. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: болытсыз. Явым-төшемсез. Көньяк җиле 5-10 м/с, көндез урыны белән кыска вакытлы көчәйүләр 14 м / с.минималь һава температурасы төнлә +17..+20˚. Көндез һаваның максималь температурасы +30..+35˚. 2. Куйбышев сусаклагычында гидрологик хәл Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 52,63 М (-3 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су алу өчен кискен түбән билгеләр 45,5 М.Чаллы шәһәре янындагы Түбән Кама сусаклагычында су дәрәҗәсе 63,29 М (+6 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 М, критик су алу өчен түбән билгеләр 61,7 М. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 53,62 М (+48 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 3. Янгын куркынычы хәлләре: «Термик нокта» мобиль кушымта мәгълүматлары буенча-10 июнь республикасы территориясендә теркәлгән 6 термик нокта, шуларның 5 расланды: 2 -каты көнкүреш калдыклары полигонында Алабуга, Югары Ослан районнарында 1 – үләннәр яну Тукай районында, 1 – техноген янгын, яңа Чишмә районында һәм 1 - технология процессында Әлмәт районында. Термик нокталар мобиль кушымтада эшләнгән. Ел башыннан 107 термик нокта теркәлгән һәм эшкәртелгән, 72се расланган, 35е расланмаган. 3 Татарстан Республикасы территориясендә 11.06.2024 елгы хәл буенча урманнарның янгын куркынычлыгының 2-3 сыйныфлары күзәтелә. 12.06.2024 елга урман хуҗалыгы федераль агентлыгының һәм "Татарстан Республикасы УГМС " ФДБУның дистанцион мониторинг мәгълүмат системасы мәгълүматлары буенча Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычлыгының 3-4 сыйныфлары фаразлана: урманнарның янгын куркынычлыгының 1 сыйныфы: фаразланмый. 2 Урман янгын куркынычы классы: фаразланмый. 43 муниципаль берәмлектә: Актаныш, Аксубай, Әлки, Алексеевск, Арча, Әтнә, Әгерҗе, Азнакай, Апас, Буа, Баулы, Балтач, Бөгелмә, Биектау, Югары Ослан, Чүпрәле, Алабуга, Яшел Үзән, Кайбыч, Кама Тамагы, Кукмара, Лаеш, Лениногорск, Нурлат, Спас, Саба, Сарман, Менделеевск, Мөслим, Мамадыш, Минзәлә, Түбән Кама, Яңа Чишмә, Питрәч, Балык Бистәсе, Тәтеш, Теләче, Тукай, Чирмешән, Чистай, Ютазы муниципаль районнары һәм Чаллы һәм Казан шәһәрләре. 4 класс (Югары) урман янгын куркынычлыгы 2 муниципаль берәмлектә: Әлмәт һәм Зәй муниципаль районнарында. 5 класс (гадәттән тыш) урман янгын куркынычы: фаразланмый. 4. Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү фаразы 4.1. Гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) техноген чыганаклары республика автомобиль юлларында юл – транспорт һәлакәтләре санының артуы белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләрнең) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләрнең) чыганагы юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Кече үлчәмле, йөк һәм пассажир судноларын эксплуатацияләү белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) судно йөртүчеләрнең йөзү өчен су объектларыннан файдалануның техник нормативларын һәм кагыйдәләрен бозуы). Техноген янгыннар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агуланулары, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, электр приборларын кулланганда янгын куркынычсызлыгын бозу, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү).4 4.2. Гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) табигый чыганаклары су объектларында кешеләрнең һәлак булуы белән гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) чыганагы су объектларында үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен үтәмәү). Үлән һәм чүп-чар яну белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы югары саклана (шул исәптән ККК полигоннары), термик аномалияләр, торак йортларга, хуҗалык, бакча, дача корылмаларына, икътисад объектларына ут күчү, шулай ук янәшәдәге урман фонды (Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы урманнарның янгын куркынычсызлыгының 3-4 сыйныфлары, ачык ут кулланганда янгын куркынычсызлыгы таләпләрен бозу). 5. 5.1 Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, министрлыклар, ведомстволар, оешмалар җитәкчеләренә тәкъдим ителә торган профилактик чараларны тәкъдим итәргә: халыкны метеорологик күренешләр, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм аларның эш итү тәртибе турында вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә; үз вакытында хәбәр итүгә һәм халыкны мәгълүматлаштыру, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләү; Үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерү; вакытлыча урнаштыру пунктларының әзерлеген тикшерергә; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү буенча кирәкле превентив чаралар уздырып, балалар күпләп булган учреждениеләр, балалар сәламәтләндерү лагерьлары, шул исәптән палаткалы, шулай ук экскурсия һәм туристик маршрутлар оештыручыларга фаразланган мәгълүматны җиткерүне оештыру; оешкан төркем балаларның автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәт итүен контрольдә тотуны тәэмин итү; Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының «2024 елда Татарстан Республикасында янгын куркынычсызлыгын тәэмин итү чаралары турында» 26.03.2023 ел, № 186 карары нигезендә чараларны үтәүне һәм республика территориясендә урманнарның янгын куркынычсызлыгының III-IV сыйныфларын билгеләүгә бәйле чараларны үткәрүне оештырырга. 5 кешеләрнең яшәү урыннарында янгыннарны кисәтү, шулай ук янгыннарга юл куймау, матди һәм социаль югалтуларны киметү, торак объектларын янгыннан саклау дәрәҗәсен арттыру максатларында «Татарстан Республикасы халкы һәм территориясе иминлеген тәэмин итү буенча өстәмә чаралар турында» 23.05.2024 ел, № 15-24Р Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ОПБ боерыгы нигезендә чараларны үтәүне оештырырга секторлар. ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: җирле үзидарә органнарына көндәлек оператив фаразны, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән профилактик чаралар исемлеген вакытында җиткерергә; барлыкка килү куркынычын киметү буенча профилактик чаралар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр һәм аларның нәтиҗәләрен киметү; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. 5.2. Тәкъдим ителгән профилактик чаралар (урманнарның уртача һәм югары янгын куркынычлыгы (3 - 4 янгын куркынычлыгы сыйныфлары): Татарстан Республикасы Урман хуҗалыгы министрлыгына: Татарстан Республикасы башкарма хакимиятенең кызыксынган органнары, Татарстан Республикасы буенча федераль башкарма хакимият органнарының территориаль органнары һәм Татарстан Республикасы муниципаль берәмлекләренең башкарма комитетлары белән берлектә оештыру-техник чаралар комплексын үткәрүне тәэмин итәргә урманнарда янгыннарны кисәтү һәм аларга каршы көрәш; тәүлекнең якты вакытында җир өстендәге күзәтү чараларын куллануның бөтен территориясендә, шул ук вакытта урманнарның табигый янгын куркынычының I, II, III классларына караган урман участокларында – тәүлек әйләнәсе; урман фондының һәр маршрут буенча көненә 2 тапкырдан да ким булмаган авиация патрулен тәэмин итү; урман массивлары чикләре буйлап минеральләштерелгән полосаларны яңартуны һәм төзекләндерүне тәэмин итү; урман массивлары чикләрендә дежурлыкны оештыру янгын күзәтү пунктларында якты вакыт дәвамында, ә патруль самолетлары һәм вертолетлары экипажларыннан хәбәрләр кабул итү пунктларында 9 сәгатьтән 20 сәгатькә кадәр. Резерв янгын сүндерү командаларын һәм урман янгын сүндерү формированиеләрен тулы әзерлеккә китерергә. Аларга беркетелгән янгынга каршы инвентарь һәм транспорт чаралары командалар эшләгән урыннарда яки алар янында булырга тиеш. Урманчылыкларда, җир өсте һәм авиация саклау бүлекчәләрендә җаваплы затларга эш тәмамланганнан соң эш көннәрендә 24 сәгатькә кадәр, ә ял һәм бәйрәм көннәрендә 9дан 24 сәгатькә кадәр дежурлык оештырырга; җир өсте командаларына өстәмә техника − бульдозерлар, туфрак эшкәртү кораллары белән тракторлар, автотранспорт тапшырырга. Янгын сүндерү белән мәшгуль булмаган командалар тәүлек әйләнәсе янгынга чыгуга тулы әзерлек хәлендә булырга тиеш; 6 урман массивларында урнашкан табигый һәм ясалма сулыклардан янгын сүндерү техникасы белән су алу өчен мәйданчыкларны тикшерергә, шулай ук аларга киртәсез керү мөмкинлеген тәэмин итәргә; урман янгыннарын сүндерүгә әзерлек көчләрен һәм чараларын тикшерүне оештырырга һәм гамәлгә ашырырга Татарстан Республикасы Урман хуҗалыгы министрлыгының ведомство карамагындагы учреждениеләре, шулай ук урман фондында эшләр башкаручы оешмалар һәм урман участокларын арендалаучылар; «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгы белән берлектә торак пунктларның янгын куркынычсызлыгын, янгыннар буенча оператив хәлне тәэмин итү буенча үткәрелә торган чараларны массакүләм мәгълүмат чараларында яктыртуны, шулай ук Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычсызлыгы чорында халыкны янгын куркынычсызлыгы чаралары турында мәгълүматлаштыруны оештырырга. Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгына: барлык милек формасындагы авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерүчеләр белән берлектә урман һәм торф массивларына якын авыл хуҗалыгы билгеләнешендәге җирләрдә эшләр башкарганда янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәүне тәэмин итүгә юнәлдерелгән чаралар комплексын гамәлгә ашырырга; җирләрдә коры үлән, салам һәм урып-җыю калдыкларын яндыруга юл куймау буенча чаралар күрергә авыл хуҗалыгы билгеләнешендәге, шулай ук агач-куаклык үсемлекләре; урман һәм торф массивларына якын авыл хуҗалыгы производстволары территорияләрен чисталыкта тоту, аларны чүп-чардан һәм корылыктан системалы рәвештә чистарту; гадәттән тыш хәлләр килеп чыккан очракта тәүлек әйләнәсе дежур торуны оештыру; күчмә янгын сүндерү техникасы белән авыл хуҗалыгы товар җитештерүчеләренең ирекле янгын сүндерү формированиеләрен эш хәлендә тоту; ясалма сулыкларга керү юлларын эшчән хәлдә тоту һәм су күтәрү манараларыннан янгын сүндерү техникасы белән су алу җайланмалары. Татарстан Республикасы муниципаль берәмлекләренең башкарма комитетлары җитәкчеләренә: социаль хезмәтләр, попечительлек советлары, полиция, Дәүләт янгынга каршы хезмәте, торак-коммуналь оешмалар хезмәткәрләрен һәм җирле үзидарә органнары вәкилләрен үз составына кертеп, профилактика төркемнәре булдырырга; ирекле һәм муниципаль Янгын күзәтчелеге әгъзаларының янгын сүндерү техникасы белән тәүлек әйләнәсе дежурлыгын оештыру буенча чаралар комплексын гамәлгә ашырырга; табигать янгыннары килеп чыгу куркынычы янаганда Татарстан Республикасының гадәттән тыш хәлләрне кисәтү һәм бетерү бердәм дәүләт системасының территориаль подсистемасы звеноларының көндәлек идарә органнары эшчәнлеген координацияләүне гамәлгә ашырырга; 7 урман фондында урнашкан һәм урман фонды җирләренә турыдан-туры тоташкан торак пунктларны һәм объектларны янгынга каршы су белән тәэмин итү буенча өстәмә чаралар күрергә; урман фондында урнашкан торак пунктларны телефон элемтәсе, янгынга каршы су белән тәэмин итү, табигый һәм ясалма сулыкларда пирслар төзү, су күтәрү манараларын янгын сүндерү автомобильләре белән су алу өчен җайланмалар белән җиһазлау, торак пунктлар һәм урман массивларына тоташкан икътисад объектлары чикләре буйлап минеральләштерелгән полосалар үткәрү буенча чаралар күрергә; шәһәр һәм авыл җирләрендә урнашкан урман утыртмаларын янгыннан саклауны яхшырту буенча; урманнарның янгын куркынычы югары булу сәбәпле килеп чыккан гадәттән тыш хәлләр куркынычын киметү буенча кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга; кешеләрнең күпләп булуы булган учреждениеләр (балалар йортлары, картлар йортлары һ.б.) җитәкчеләренә прогноз мәгълүматларын җиткерүгә аерым игътибар бирергә, кирәкле превентив чаралар үткәрергә гадәттән тыш хәлләр. 6. Метеорологик хәл узган тәүлектә узган тәүлеккә уңайсыз метеорологик күренешләр фаразланган: томан, көндез 15-17 м/с кыска вакытлы җил көчәючән, яшенле яңгыр.Прогноз өлешчә акланган. Узган тәүлектә республикада явым-төшемсез, көндез яшенле аерым районнарда бик җылы һава торышы күзәтелде. Кичә көндез һаваның максималь температурасы +26 +28тәшкил итте, бүген төнлә минималь +14+18 иде, көнчыгыш һәм көньяк районнарда +10..+13˚. 7. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 88% тәшкил итте.