2024 елның 17 маена Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» Федераль дәүләт бюджет учреждениесеннән, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау Министрлыгыннан, кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (хәл – әхвәлләр) барлыкка килү куркынычлары уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация 2024 елның 17 маенда 00 сәгатьтән 06 сәгатькә кадәр метеорологик күренешләр интенсивлыгы турында кисәтү 2024 елның 17 маенда төнлә Татарстан Республикасы территориясендә урыны белән көньяк һәм көнчыгыш районнарда туфракта һәм һавада туңу көтелә 0..-2˚. Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары ТКХ объектларында гадәттән тыш хәлләрнең (һәлакәтләрнең) техноген чыганаклары электр, суны сүндерү куркынычлары (аварияләр) - һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең сөрем газы белән агулану куркынычлары республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре белән бәйле куркынычлар елга судноларын эксплуатацияләү белән бәйле су объектларында һәлакәтләр барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлнең табигый чыганаклары (һәлакәтләр) агрометеорологик хәлнең начарлану куркынычлары, зыян күрү һәм һәлак булу авыл хуҗалыгы культуралары су объектларында һәлакәтләр килеп чыгу куркынычы торак пункт территорияләрен су басу куркынычы, сусаклагычлар йогынтысы зонасында урнашкан табигый янгыннар, үлән һәм чүп - чар яну белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр), термик аномалияләр барлыкка килү куркынычы белешмә буенча: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре куркынычлык дәрәҗәсе югары; куркынычлык дәрәҗәсе уртача; куркынычлык дәрәҗәсе югары; куркынычлык дәрәҗәсе түбән. 2024 елның 17 маена 2024 елның 16 маенда 18 сәгатьтән 2024 елның 17 маенда 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: болытлы, төнлә аязучан. Төнлә явым-төшемсез, көндез яңгыр. Көньяк-көнбатыш җиле 6-11 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы +7..+9˚. Көндез һаваның максималь температурасы +13..+15˚. 2 Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы, төнлә аязучан. Төнлә явым-төшемсез, көндез яңгыр. Җил көньяк-көнбатыштан 6-11 м/с, көндез урыны белән 14 м/с.минималь һава температурасы төнлә +4..+9˚. Көндез һаваның максималь температурасы +12..+15˚. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): болытлы, төнлә аязучан. Төнлә явым-төшемсез, көндез бераз яңгыр. Җил көньяк-көнбатышка таба 6-11 м/көндез урыны белән 14 м/с.минималь һава температурасы төнлә 0..+5, урыны белән һавада һәм туфракта 0..-2˚. Көндез һаваның максималь температурасы +14..+17˚. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: болытлы, төнлә аязучан. Төнлә явым-төшемсез, көндез бераз яңгыр. Җил көньяк-көнбатышка таба 6-11 м/көндез урыны белән 14 м/с.кадәр җил. һаваның минималь температурасы төнлә 0...+5, урыны белән һавада һәм туфракта 0..-2˚. Көндез һаваның максималь температурасы +15..+20˚. 2. Куйбышев сусаклагычында гидрологик хәл Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 53,17 М (-6 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су алу өчен кискен түбән билгеләр 45,5 М.Чаллы шәһәре янындагы Түбән Кама сусаклагычында су дәрәҗәсе 63,47 М (+8 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 М, критик су алу өчен түбән билгеләр 61,7 М. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 54,01 М (+15 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 3. Урман янгыннары: «термик нокталар» мобиль кушымтасы мәгълүматлары буенча 16 майда республика территориясендә 1 термик нокта теркәлгән һәм расланган, Минзәлә муниципаль районында техноген янгын. Термик нокта мобиль кушымтада эшләнгән. 3 ел башыннан 64 термик нокта теркәлгән һәм эшкәртелгән, 44е расланган, 20е расланмаган. 2024 елның 16 маена Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычлыгының 2-3 классы күзәтелә. 17.05.2024 елга урман хуҗалыгы федераль агентлыгының һәм «Татарстан Республикасы УГМС " федераль дәүләт бюджет учреждениесенең дистанцион мониторинг мәгълүмат системасы мәгълүматлары буенча Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычлыгының 2-3 классы фаразлана: урманнарның янгын куркынычлыгының 1 классы: фаразланмый. 2 класс урман янгын куркынычлыгы 36 муниципаль берәмлектә: Әлмәт, Апас, Аксубай, Арча, Әтнә, Әгерҗе, Балтач, Буа, Биектау, Югары Ослан, Чүпрәле, Алабуга, Зәй, Яшел Үзән, Кайбыч, Кама Тамагы, Кукмара, Лаеш, Лениногорск, Мамадыш, Менделеевск, Мөслим, Минзәлә, Яңа Чишмә, Түбән Кама, Питрәч, Балык Бистәсе, Саба, Сарман, Тәтеш, Теләче, Тукай, Чистай, Чирмешән муниципаль районнары һәм Казан һәм Чаллы шәһәр округлары. 9 муниципаль берәмлектә урманнарның янгын куркынычлыгы 3 класс (уртача): Азнакай, Актаныш, Алексеевск, Әлки, Баулы, Бөгелмә, Спас, Нурлат, Ютазы муниципаль районнары. 4 класс (Югары) урман янгын куркынычы: фаразланмый. 5 класс (гадәттән тыш) урман янгын куркынычы: фаразланмый. 4. Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү фаразы 4.1. Гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары техноген янгыннар (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агуланулары, шулай ук торак – коммуналь хуҗалык объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) һаваның түбән температурасы, электр приборларын кулланганда янгын куркынычсызлыгын бозу, җиһазларның тузуы белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү-технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу Һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). Кече үлчәмле, йөк һәм пассажир судноларын эксплуатацияләү белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) судно йөртүчеләрнең йөзү өчен су объектларыннан файдалануның техник нормативларын һәм кагыйдәләрен бозуы). Республика автомобиль юлларында юл – транспорт һәлакәтләре белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). 4 4.2. Гадәттән тыш хәлнең (хәлләрнең) табигый чыганаклары агрометеорологик хәлнең начарлануы, авыл хуҗалыгы культураларының зарарлануы һәм һәлак булуы (гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) чыганагы туфракта туңу) ихтималлыгы югары саклана. Су объектларында кешеләрнең үлеме белән гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы су объектларында үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен үтәмәү). Саклана, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу ихтималы (һәлакате теркәлгән) белән бәйле горением үлән һәм чүп-чар (шул исәптән ТБО полигоннары), термик аномалияләр, торак йортларга, хуҗалык, бакча, дача корылмаларына, икътисад объектларына ут күчү, шулай ук янәшәдәге урман фонды (Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы урманнарның янгын куркынычсызлыгының 3 классы, ачык ут кулланганда янгын куркынычсызлыгы таләпләрен бозу). Торак пунктлар территорияләрен, сусаклагычлар йогынтысы зонасында сулыклы участокларда урнашкан бакча коммерцияле булмаган ширкәтләрен су басу белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу ихтималы саклана (ЧС (вакыйгалар) чыганагы Куйбышев сусаклагычында суның югары дәрәҗәсе). 5. Тәкъдим ителә торган превентив чаралар 5.1 фаразлана торган метеорологик күренешләр белән бәйле рәвештә тәкъдим ителә торган превентив чаралар: Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: электр приборларын кулланганда халык арасында янгын куркынычсызлыгы турында аңлату эшен оештырырга, кулланучылар (абонентлар) белән аңлату эшен үткәрергә электр энергиясен җылыту приборларын төзек хәлдә куллану буенча, электр җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрү; алдан фаразлана торган метеорологик күренешләр, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм аларның эш итү тәртибе турында халыкны вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүматлаштыруны контрольдә тотуны тәэмин итү; халыкны вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүматлаштыруга, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләүгә аерым игътибар бирү; халыкны үзәкләштерелгән хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерү; вакытлыча урнаштыру пунктларының әзерлеген тикшерү; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәт итүен контрольдә тотуны тәэмин итәргә. 5 ЕДДС, икътисад объектлары диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: җирле үзидарә органнарына көндәлек оператив фаразны, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән профилактик чаралар исемлеген вакытында җиткерергә; барлыкка килү куркынычын киметү буенча профилактик чаралар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр һәм аларның нәтиҗәләрен киметү; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. 5.2. Киңәш ителә торган профилактик чаралар (урманнарның уртача һәм югары янгын куркынычлыгы белән бәйле рәвештә (3 янгын куркынычлыгы классы): Татарстан Республикасы Урман хуҗалыгы министрлыгына: Татарстан Республикасы башкарма хакимиятенең кызыксынган органнары, Татарстан Республикасы буенча федераль башкарма хакимият органнарының территориаль органнары һәм Татарстан Республикасы муниципаль берәмлекләренең башкарма комитетлары белән берлектә оештыру-техник чаралар комплексын үткәрүне тәэмин итәргә урманнарда янгыннарны кисәтү һәм аларга каршы көрәш; урман массивларында урнашкан табигый һәм ясалма сулыклардан янгын сүндерү техникасы белән су алу мәйданчыкларын тикшерергә, шулай ук аларга киртәсез керүне тәэмин итәргә; Татарстан Республикасы Урман хуҗалыгы министрлыгы карамагындагы учреждениеләрнең, шулай ук урман фондында эш башкаручы оешмаларның һәм урман участокларын арендалаучыларның урман янгыннарын сүндерүгә әзерлеген тикшерүне оештырырга һәм гамәлгә ашырырга; урманнарның табигый янгын куркынычлыгының I, II һәм III классларына караган урман участокларында һәм урманнарда булган гражданнарның янгын куркыныч эшләрен үткәрү урыннарында һәм массакүләм ял итү урыннарында 10 сәгатьтән 19 сәгатькә кадәр ике тапкырдан да ким булмаган күләмдә патрульлек оештырырга; резерв янгын сүндерү командаларын һәм урман янгын сүндерү формированиеләрен тулы әзерлеккә китерергә. Аларга беркетелгән янгынга каршы инвентарь һәм транспорт чараларын командалар эшләгән урыннарда яки алар янында табуны тәэмин итәргә; «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгы белән берлектә торак пунктларның янгын куркынычсызлыгын, янгыннар буенча оператив хәлне тәэмин итү буенча үткәрелә торган чараларны массакүләм мәгълүмат чараларында яктыртуны, шулай ук Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычсызлыгы чорында халыкны янгын куркынычсызлыгы чаралары турында мәгълүматлаштыруны оештырырга. Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгына: барлык 6 милек формасындагы авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерүчеләр белән берлектә Урман һәм торф массивларына якын авыл хуҗалыгы билгеләнешендәге җирләрдә эшләр башкарганда янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәүне тәэмин итүгә юнәлдерелгән чаралар комплексын гамәлгә ашырырга; җирләрдә коры үлән, Стерна һәм урып-җыю калдыкларын яндыруга юл куймау буенча чаралар күрергә авыл хуҗалыгы билгеләнешендәге, шулай ук агач-куаклык үсемлекләре; Урман һәм торф массивларына якын авыл хуҗалыгы производстволары территорияләрен чисталыкта тоту, аларны чүп-чардан һәм корылыктан системалы рәвештә чистарту; гадәттән тыш хәлләр килеп чыккан очракта тәүлек әйләнәсе дежур торуны оештыру; күчмә янгын сүндерү техникасы белән авыл хуҗалыгы товар җитештерүчеләренең ирекле янгын сүндерү формированиеләрен эш хәлендә тоту; ясалма сулыкларга керү юлларын эшчән хәлдә тоту һәм су күтәрү манараларыннан янгын сүндерү техникасы белән су алу җайланмалары. Татарстан Республикасы муниципаль берәмлекләренең башкарма комитетлары җитәкчеләренә: социаль хезмәтләр, попечительлек советлары, полиция, Дәүләт янгынга каршы хезмәте, Торак-коммуналь оешмалар хезмәткәрләрен һәм җирле үзидарә органнары вәкилләрен үз составына кертеп, профилактика төркемнәре булдырырга; ирекле һәм муниципаль Янгын күзәтчелеге әгъзаларының янгын сүндерү техникасы белән тәүлек әйләнәсе дежурлыгын оештыру буенча чаралар комплексын гамәлгә ашырырга; табигать янгыннары килеп чыгу куркынычы янаганда Татарстан Республикасының гадәттән тыш хәлләрне кисәтү һәм бетерү бердәм дәүләт системасының территориаль подсистемасы звеноларының көндәлек идарә органнары эшчәнлеген координацияләүне гамәлгә ашырырга; урман фондында урнашкан һәм урман фонды җирләренә турыдан-туры тоташкан торак пунктларны һәм объектларны янгынга каршы су белән тәэмин итү буенча өстәмә чаралар күрергә; урман фондында урнашкан һәм урман фонды җирләренә турыдан-туры тоташкан торак пунктларны, балалар сәламәтләндерү лагерьларын һәм объектларны янгынга каршы су белән тәэмин итү буенча өстәмә чаралар күрергә; урман фондында урнашкан торак пунктларны телефон элемтәсе, янгынга каршы су белән тәэмин итү, табигый һәм ясалма сулыкларда пирслар төзү, су күтәрү манараларын янгын сүндерү автомобильләре белән су алу өчен җайланмалар белән җиһазлау, торак пунктлар һәм урман массивларына тоташкан икътисад объектлары чикләре буйлап минеральләштерелгән полосалар үткәрү буенча чаралар күрергә; шәһәр һәм авыл җирләрендә урнашкан урман утыртмаларын янгыннан саклауны яхшырту буенча; урманнарның янгын куркынычлыгы аркасында килеп чыккан гадәттән тыш хәлләр куркынычын киметү буенча кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга; 7 куркынычны киметү буенча кирәкле превентив чаралар үткәрү белән кешеләрнең күпләп булган учреждениеләр (балалар йортлары, картлар йортлары һ.б.) җитәкчеләренә фаразланган мәгълүматны җиткерүгә аерым игътибар бирергә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуы. 6. Метеорологик хәл узган тәүлектә узган тәүлеккә уңайсыз метеорологик күренеш фаразланган: һавада һәм туфракта -2-7° туңу. Прогноз акланган. Узган тәүлектә республикада явым-төшемсез салкын һава торышы күзәтелде. Кичә көндез һаваның максималь температурасы +11+14 тәшкил итте, бүген төнлә һавада һәм туфракта минималь булган территориядә 0-5 булган, урыны белән көнбатыш районнарда һавада +1..+4˚. 7. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 90% тәшкил итә.