КӨНДӘЛЕК ОПЕРАТИВ ФАРАЗ
2024 елның 3 апреленә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» Федераль дәүләт бюджет учреждениесеннән, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау Министрлыгыннан, кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (хәл – әхвәлләр) барлыкка килү куркынычы уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация-кисәтү метеорологик күренешнең интенсивлыгы турында 05 сәгатьтән 18 сәгатькә кадәр 2024 елның 3 апрелендә иртән һәм көндез 2024 елның 3 апрелендә Татарстан Республикасы территориясендә һәм Казан шәһәрендә урыны белән көньяк җилнең 15-18 м/с кадәр көчәйүе көтелә. Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) электр белән тәэмин итү системаларында электр линияләре һәм электр линияләре зарарлану (өзелү), көчсез ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр һәм манара краны җимерелү, Иске агачларның егылуы, автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы белән бәйле аварияләр куркынычы риски Республикасы автомобиль юлларында (аварияләр) торак-коммуналь хуҗалык объектларында электр, җылылык, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең угар газы белән агулану куркынычы гадәттән тыш хәлләрнең табигый чыганаклары (һәлакәтләр) елгаларның сулыклы участокларында урнашкан торак пунктларның территорияләрен су басу куркынычы Түбән җирлекләрнең һәм урам-юл челтәренең эрегән сулары белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы кеше һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре югары куркыныч дәрәҗәсе; уртача куркыныч дәрәҗәсе; - югары куркыныч дәрәҗәсе; - түбән куркыныч дәрәҗәсе. 2024 елның 3 апреленә 2024 елның 2 апрелендә 18 сәгатьтән 2024 елның 3 апрелендә 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: болытлы һәм аязулы. Башлыча явым-төшемсез. Җил көньяк, көньяк-көнбатыш 712 м/с, иртән, көндез 1518 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы +5..+7˚. Көндез һаваның максималь температурасы +12..+14˚. 2 Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы ачыклык белән. Башлыча явым-төшемсез. Җил көньяк, көньяк-көнбатыш 712 м/с, иртән, көндез 1518 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы +4..+7˚. Көндез һаваның максималь температурасы +10..+14˚. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): аязучан болытлы. Башлыча явым-төшемсез. Җил көньяк, көньяк-көнбатыш 712 м/с, иртән, көндез 1518 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы +2..+5˚. Көндез һаваның максималь температурасы +9..+12˚. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: Аязучан болытлы. Башлыча явым-төшемсез. Җил көньяк, көньяк-көнбатыш 712 м/с, иртән, көндез 1518 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы +2..+5˚. Көндез һаваның максималь температурасы +9..+12˚. 2. 2.04.2024 08.00 сәгатькә булган хәл буенча гидрологик хәл «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ мәгълүматлары буенча: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 50,92 М (-1 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 45,5 М. Түбән Кама сусаклагычында Чаллы шәһәре янында су дәрәҗәсе 63,24 М (+8 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м, су алу өчен критик Түбән билгеләр 61,7 м. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 51,21 м (+15 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. Республика елгаларында язгы боз күренешләре үсеше дәвам итә. Күп кенә су агымнарында боз күтәрелгән, боз хәрәкәтләре билгеләнә, Милья елгасында бозлавык башланган. Узган тәүлектә республика елгаларында су табышы 1 – 20 см – дан 34-69 см-га кадәр, Милле елгасында +93 см, Мензель елгасында +110 см тәшкил итте.елгаларда су дәрәҗәсе су чыгу дәрәҗәсеннән 3 сулыкка түбәнрәк, уртача күпьеллык максималь кыйммәтләрдән түбәнрәк һәм куркыныч кыйммәтләрдән түбәнрәк билгеләрдә күзәтелә. 3. Татарстан Республикасы территориясендә бозлы хәл дүрт боз кисеме эшен тәмамлады. 02.04.2024 елгы мәгълүматларга караганда, 84 кеше күпләп бозга чыга торган урын кулланыла (барлыгы 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын). 4. Гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) фаразы 4.1 гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) техноген чыганаклары электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (җимерелү), аз ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр җимерелү, иске агачлар һәм манара краны егылу белән бәйле электр белән тәэмин итү системаларында гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы – җил 15-18 м/с тизлек белән). Автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы һәм юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Техноген янгыннар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агуланулары, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). 4.2 гадәттән тыш хәлнең табигый чыганаклары (һәлакәтләр) түбәнрәк җирлекләрне һәм урам-юл челтәрен эрегән сулар белән су басу, елгаларның сулыклы участокларында урнашкан торак пунктлар территорияләрен су басу белән бәйле һәлакәтләрнең барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (һәлакәтләр) кар эреү процессы, елгаларда һәм сулыкларда су дәрәҗәсенең күтәрелүе). Кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана, бу сулыкларның бозлары астында кешеләр һәм техниканың җимерелүе белән бәйле (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы бозда үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен бозу, Корычлар, промоиннар). 2 Түбән сулы күпернең су басуы фаразлана: I. Кият торак пункты, Свияга елгасы, Буа МР (ТР УГМСның иң якын стационар гидрологик посты Буа шәһәрендә урнашкан, ара 18 км; Кият торак пунктының вакытлыча гидропосты, Свияга елгасы 0 км). Чын дәрәҗәсе 260 см (+40 см); күпернең юл япмасының су басу башы дәрәҗәсе 290 см. 4 су басу очрагында, тормыш тәэмин итүдән Аерылган торак пунктлар юк. Урау юллар каралган. Халыкны тормыш белән тәэмин итү мәсьәләләре (янгынга каршы, азык-төлек һәм медицина белән тәэмин итү) каралган. Түбән сулы күпер су басуга кадәр калдык 30 см.белешмә буенча: Кият авылыннан 2 км ераклыкта Кият торак пункты янында Түбән сулы автомобиль күпере (киңлеге 6 м, озынлыгы 30 м, тимер – бетон, асфальт белән капланган, ике полосалы хәрәкәт, йөк күтәрүчәнлеге 20 т), Буинск Яшевка автомобиль юлы, Свияга елгасы аша. II. Черки-Килдуразы торак пункты, Свияга елгасы, Буа МР (ТР УГМСның иң якын стационар гидрологик посты Буа шәһәрендә урнашкан, ара 20 км; Черки-Кильдуразы торак пунктының вакытлыча гидропосты, Свияга елгасы 0 км). Чын дәрәҗәсе 280 см (+40 см); күпернең юл япмасының су басу башы дәрәҗәсе 310 см.су басу очрагында, тормышны тәэмин итүдән Аерылган торак пунктлар юк. Урау юллар каралган. Халыкны тормыш белән тәэмин итү мәсьәләләре (янгынга каршы, азык-төлек һәм медицина белән тәэмин итү) каралган. Түбән су күпере су басканчы калдык 30 см. белешмә: Түбән сулы автомобиль күпере с. Черки Кильдуразы 0,8 км (киңлеге 6 м, озынлыгы 30 м, тимер – бетон, асфальт белән капланган, ике полосалы хәрәкәт, йөк күтәрүчәнлеге 20 т), Буинск Черки Бибкеево автомобиль юлы, Свияга елгасы аша.5. Киңәш ителә торган профилактик чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: халыкны алдан ук фаразлана торган метеорологик күренешләр, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм аларның эш итү тәртибе турында вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә; аерым игътибарны халыкка вакытында хәбәр итү һәм мәгълүмат бирү, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләү; үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерү; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерү; Муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны яисә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамаларны («Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУ, Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа)кичекмәстән урнаштыруны оештыру; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны 5 төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәтен контрольдә тотуны тәэмин итәргә; мөмкин булган җыелу урыннарын тикшерүне оештырырга кар массалары һәм аларны вакытында ясалма рәвештә җимерү куркынычсызлык чараларын үтәп; халык арасында елга үзәнлекләренең, чокырларның, карьерларның, тимер юл өемнәренең текә битләреннән кар төшү куркынычы һәм балаларны контрольдә тотуны көчәйтү һәм мондый урыннарда уеннарга юл куймау зарурлыгы турында аңлату эшен оештырырга; киң пролетлы һәм яссы япмалы биналарга һәм кешеләр күпләп җыела торган урыннарга аерым игътибар биреп, биналарны һәм корылмаларны сайлап тикшерү үткәрергә; коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен, киң форматлы реклама конструкцияләрен һәм баннерларны кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм тышкы янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту буенча эшне оештырырга; янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итегез; язгы ташкынны авариясез узуга юнәлдерелгән кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга: торак комплекслар (торак пунктлар, предприятиеләр һәм оешмалар) территориясеннән карны вакытында җыештыру һәм чыгару, торак йортлардан эрегән суларны читкә алып китү максатыннан булган су агызу каналларын һәм дренаж системаларын яңарту һәм яңарту, аларны арттыру максатыннан су үткәрү торбаларын чистарту һәм ремонтлау вакытлыча саклау корылмалары төзү өчен инерт материалларның кирәкле запасын (күл, вак таш, ПГС капчыклары) булдыру. «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ тәкъдим итәргә: фаразланган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына ММЧ аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә: резерв туклану чыганакларының һәм аларны куллану урынына җиткерү чараларының әзерлеген контрольдә тотарга; торак секторда, су җыюларда, чистарту корылмаларындагы вәзгыять турында мәгълүматны Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; метеорологик күренешләр комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклылыгын тәэмин итәргә; 6 авария-тергезелеш һәм ремонт хезмәтләренең аларны бетерүгә әзерлеген нәтиҗәләре; Татарстан Республикасының авария-техник запасы хисабына гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен метеорологик күренешләр комплексына дучар булган торак пунктларга матди-техник чаралар бирүне тәэмин итәргә (кирәк булганда). Татарстан Республикасы «Сетевая Компания» АҖ тәкъдим итәргә: объектларны авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең Кризис хәлләрендәге идарә Үзәге арасында мәгълүмат алмашу һәм хәлне нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; халык арасында авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда авария-тергезелеш бригадаларының кичекмәстән реакциясен тәэмин итәргә пунктлар һәм объектлар. Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә тәкъдим итәргә: республика юллары буенча пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оештырылган пассажирлар йөртүне чикләргә яки тыю. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республиканың юл хезмәтләренә тәкъдим итәргә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юллар буенча транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итү; уңайсыз метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан юл хәле начарланганда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тоту; транспортны туктатуга китергән юл япмасының үткәрү сәләте кимегән яки бөтенлеген бозган очракта, тыгынны бетерү өчен көчләрне һәм чараларны шунда ук юнәлтү; язгы ташкынны авариясез уздыруга юнәлдерелгән кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга: су үткәрү торбаларын вакытында чистарту һәм ремонтлау, аларның үткәрү сәләтен арттыру максатыннан. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итүчеләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; мәктәп автобусларының республика юллары буенча хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итү. 7 ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда, җирле үзидарә органнарына тискәре фаразны вакытында җиткерергә, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген җиткерергә; превентивлар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча чаралар; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына тәкъдим итәргә: республикада барлыкка килгән метеорологик вәзгыять, уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле гадәттән тыш хәлләр һәм вакыйгалар килеп чыкканда гамәлләр турында Татарстан Республикасы халкына мәгълүмат бирүне оештырырга. 6. Метеорологик хәл узган тәүлектә начар метеорологик күренеш фаразланган: томан. Прогноз акланган. Узган тәүлектә республикада явым-төшемсез җылы һава торышы билгеләп үтелде. Бер тәүлек дәвамында томан күзәтелгән. Кичә көндез һаваның максималь температурасы +2 иде..+11, бүген төнлә минималь -1 тәшкил итте..+4˚. 7. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 90% тәшкил итте.