2023 елның ноябренә Татарстан Республикасы территориясендә мөмкин булган гадәттән тыш хәлләр һәм табигый һәм техноген характердагы вакыйгаларның УРТАЧА СРОКЛЫ ФАРАЗЫ
I. 2023 елның сентябрендә булган вакыйгаларның торышын һәм параметрларын(ГТХ) бәяләү
1.1. Гадәттән тыш хәлләр хисап чорында теркәлмәде. Узган елның шул ук чорында гадәттән тыш хәлләр теркәлмәгән. Ел башыннан 3 Гадәттән тыш хәл булды: 1 техноген һәм 2 табигый характердагы (АППГ - 0, 100 процентка арту), аларда 1 кеше һәлак булды (АППГ - 0, 100 процентка арту), 2 кеше зыян күрде (АППГ - 0, 100 процентка арту) һәм 9 кеше коткарылды (АППГ - 0, 100 процентка арту).
1.2. Техноген халәт
1.2.1. Сентябрь аенда техноген янгыннар 483 янгын теркәлгән (АППГ - 385, 25,5% ка арткан), 11 кеше һәлак булган (АППГ - 9, 22,2% ка арткан) һәм 31 кеше коткарылган (АППГ - 32, 3,1% ка кимегән).
1.2.2. Сентябрь аенда юл-транспорт һәлакәтләре (алга таба юл-транспорт һәлакәтләре) нәтиҗәләрен бетерү өчен янгын - коткару бүлекчәләре 203 тапкыр җәлеп ителгән (АППГ-276, 26,4% ка кимегән), аларда 19 кеше һәлак булган (АППГ - 31, 38,7% ка кимегән) һәм 81 кеше коткарылган (АППГ - 127, 36,2% ка кимегән) тәшкил итә. 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 техноген янгыннар Үлгән Коткарылган 385 9 32 483 11 31 сен .2022 сен.2023
2 1.2.3. Торак-коммуналь хуҗалык системаларының эшләве «ТКХ реформасы» автоматлаштырылган мәгълүмат системасы мәгълүматлары буенча 2023 елның 1 сентябреннән 30 сентябренә кадәр торак - коммуналь хуҗалык объектларында 144 авария хәлендәге сүндерү теркәлгән (салкын су белән тәэмин итү системаларында - 137, җылылык белән тәэмин итү һәм кайнар су белән тәэмин итү системаларында-7). Барлык аварияләр дә локаль характерда булды һәм 1 сәгатьтән 3 тәүлеккә кадәр бетерелде. Сүндерелүнең төп сәбәпләре торба үткәргечләре, йорт эчендәге һәм эчке су белән тәэмин итү системаларындагы свищлар.
1.3. Табигать халәте
1.3.1. Сентябрьдә Татарстан Республикасы территориясендә метеорологик хәл бик җылы тыныч һәм коры һава торышы белән билгеләп үтелде. Һава шартлары башлыча антициклоннар тәэсирендә формалашты. Һаваның максималь температурасы нигездә +20+27°С тәшкил итте , аерым чорларда +12..+19°с.21, 24, 25 сентябрьдә Казан шәһәрендә температура +25+26°С ка кадәр күтәрелде- бу көннәрдә температура рекордлары куелгды яки яңартылды. 20 сентябрь төнендә Татарстанда, салкын фронт артындагы антициклон түбәсендә ачык күк шартларында, туфракта һәм һавада урыннарда -2°С кадәр уңайсыз күренеш критерийларында салкын булды.Бер ай дәвамында төнге һәм иртәнге сәгатьләрдә урыны белән томан күзәтелде. Аерым көннәрдә атмосфера фронтларын узганда урыны белән яшен һәм көчле җил 15-17 м/с күзәтелде.Уртача айлык температура 14-16с тәшкил итте, бу 2-4 градуска нормадан югарырак. 1946 елдан башлап сентябрьдә температура 1957 һәм 2015 елларда гына югарырак булды.Явым-төшем 2дән 24 ммга кадәр (айлык норманың 449%) булды.
1.3.2. Сентябрьдә Куйбышев сусаклагычында су горизонтының биеклеге түбәнәйү дәвам итте. Тулаем алганда, узган айда Куйбышев сусаклагычының су биеклеге т 0 50 100 150 200 250 300 тәшкил ите Юл-Транспорт Һәлакәте Үлгән Коткарылган 276 31 127 203 19 81 2022 сен .2023сен . Татарстанның 3 территориясендә 9-37 см га түбәнәйде. 30 сентябрьдә Югары Ослан янындагы Куйбышев сусаклагычының су дәрәҗәсе 50,26 мБС тәшкил итте, бу датага уртача күпьеллык су дәрәҗәсеннән 137 см түбәнрәк, нормаль терәк дәрәҗәсеннән 274 см түбәнрәк һәм узган елгы дәрәҗәдән 142 см түбәнрәк. Түбән Кама гидроузелы сентябрьдә тәүлеклек һәм атналык көйләү режимында эшләде, сусаклагычта су горизонтының чагыштырмача тотрыклылыгы күзәтелде. Түбән Кама сусаклагычының уртача су дәрәҗәсе 63,44-63,61 мБС аралыгында күзәтелде. 30 сентябрьдә Яр Чаллы янындагы Түбән Кама сусаклагычының су дәрәҗәсе 63,27 м БС тәшкил итте, бу узган елгы күрсәткечтән 9 см түбәнрәк һәм уртача күпьеллык күрсәткечтән датага 55 смга югарырак.
1.3.3. Су объектларындагы вакыйгалар сентябрь аенда суда 6 вакыйга булды (АППГ - 7, 14,3% ка кимү), 5 кеше һәлак булды (АППГ - 7, 28,6% ка кимү) һәм 1 кеше коткарылды (АППГ - 1, 0%).
1.3.4. Роспотребнадзорның Татарстан Республикасы буенча идарәсе мәгълүматлары буенча, 2023 елның 30 сентябренә Татарстан Республикасында коронавирус инфекциясенең 207118 очрагы теркәлгән, 204821 кеше савыккан, 2010 кеше үлгән.
1.3.5. Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе мәгълүматлары буенча сентябрьдә котыру авырулары һәм башка аеруча куркыныч йорт һәм кыргый хайваннар авырулары очраклары теркәлмәгән.
1.3.6. Бер ай дәвамында республиканың күпчелек территориясендә урманнарның янгын куркынычлыгы сакланды, урыннарда гадәттән тыш янгын сүндерү 0 1 2 3 4 5 6 7 Судагы һәлакәтләр Үлгән Коткарылган 7 7 1 6 5 1 .2022 сен.2023сен. 4 Урман куркынычы.
1.3.7. Фитосанитар хәл сентябрьдә коры һәм җылы һава торышының өстенлеге көзге культуралар чәчүне, бөртекле һәм кузаклы культураларны җыюны тәмамлауга һәм соңрак культураларны җыюны актив үткәрүгә ярдәм итте. Ләкин урыннарда, нигездә көнбатыш районнарда, туфрак корылыгы сакланды, бу үсентеләр барлыкка килү һәм көзге культураларның алга таба үсеше һәм чыгуы өчен шартларны катлауландырды.
1.4. Прогнозның аклануы узган чорда 93% тәшкил итте.
II. 2023 елның ноябренә гадәттән тыш хәлләр һәм вакыйгалар куркынычы фаразы
2.1. Ноябрь аенда Татарстан Республикасы территориясендә булган вакыйгаларның табигый чыганаклары, куркыныч метеорологик күренешләрнең - көчле җил (җил тизлеге, шул исәптән - 25 м/с һәм аннан да күбрәк), көчле яки озакка сузылган явым-төшемнәр, уңайсыз метеорологик күренешләр комплексы белән бәйле, табигый характердагы гадәттән тыш хәлләрнең муниципаль дәрәҗәдән югары булмавы ихтимал. Статистика буенча төп зыян торак фондына, энергетика һәм элемтә объектларына китерелә.
2.1.1. Татарстан Республикасы территориясендә куркыныч метеорологик күренешләр барлыкка килү куркынычы ноябрьдә һаваның уртача айлык температурасы уртача күпьеллык норма чикләрендә фаразлана (ноябрь өчен уртача күпьеллык кыйммәт 2,7° гр. салкын). Куркыныч һәм уңайсыз метеорологик күренешләр комплексы булганда, бигрәк тә республика территориясендә актив атмосфера фронтлары үткәндә, электр линияләренә һәм элемтә линияләренә зыян килү (өзелү), зәгыйфь ныгытылган, киң форматлы, иске һәм реклама конструкцияләре җимерелүе белән бәйле муниципаль дәрәҗәгә кадәр гадәттән тыш хәлләр (халыкның яшәү шартларының бозылуы) килеп чыгу ихтималы фаразлана ; торак - коммуналь хуҗалык системасында, транспортның барлык төрләре эшендә бозылулар (гадәттән тыш хәл чыганагы көчле кар, көчле җилләр, катлаулы бозлы-бозлы катламнар).
2.1.2. «Татарстан Республикасы ГМҮИ» ФДБУ ның гидрологик фаразы мәгълүматлары буенча октябрьнең беренче декадасында Куйбышев сусаклагычы суының Татарстан территориясе чикләрендәге уртача температурасы 11,3 - 15,1 оС тәшкил иткән, бу күпьеллык уртача күрсәткечләрдән 2,3 - 4,8 оС югарырак һәм узган ел күрсәткечләреннән 0,4-4,9 оС югарырак. Куйбышев сусаклагычының сулылыгы узган елгы нормадан түбәнрәк. 5 килеп туган һәм көтелгән гидрометеорологик хәл Куйбышев сусаклагычында уртача күпьеллык даталардан 3- 4 көнгә соңрак боз торышы урнаштыруны көтәргә мөмкинлек бирә. Октябрьнең беренче декадасында Түбән Кама сусаклагычында суның уртача температурасы 11,7-15,5 оС тәшкил итте, бу күпьеллык уртача күрсәткечләрдән 1,5-4,6 оС югарырак һәм узган елгы күрсәткечләрдән 2,1-6,5 оС югарырак. Түбән Кама сусаклагычының су температурасы 10оС аша 8-14 октябрьдә күчте, бу күпьеллык сроклардан 3-8 көнгә соңрак һәм узган елгы даталардан 3-8 көнгә иртәрәк була. Түбән Кама сусаклагычында боз торышы башлануның көтелгән датасы 16 ноябрьгә туры килә, бу уртача күпьеллык даталардан 5 көнгә иртәрәк. Республиканың күпчелек су агымнарындагы су температурасы 10оС аша октябрьнең беренче декадасы ахырында күчте. Октябрьнең беренче декадасында Татарстан Республикасы территориясендә су агымнарында уртача су температурасы 8,4-12,0 оС тәшкил итте, бу узган елгы күрсәткечләрдән 0,1-2,3 оС югарырак. Вятка елгасында йөзүче боз ноябрьнең беренче декадасында, уртача сроктан 5- 7 көнгә соңрак барлыкка килер дип көтелә. Вятка - Вятские Поляны елгасы гидропосты күзәтүләре вакытында йөзүче бозның барлыкка килүе 06 -13 ноябрьдә көтелә (уртача күпьеллык дата 05 ноябрь). Уфа шәһәреннән түбәнрәк Агыйдел елгасында йөзүче бозның барлыкка килүе уртача күпьеллык сроклардан 2- 3 көнгә соңрак көтелә.
2.1.3. «Гидроспецгеология» ФДБУ мәгълүматлары буенча, Татарстан Республикасы территориясендә көзге-кышкы чорда җир өермәсе процессының активлыгы түбән булыр дип көтелә.
2.1.4. Боз торышы барлыкка килгән чорда су объектларында һәлакәтләр һәм кешеләрнең һәлак булу ихтималы арта - һәвәскәр балыкчылар белән бозлар ярылу, сулыкларның нечкә, нык булмаган бозлары астына кешеләр һәм техниканың китү ихтималы арта (гадәттән тыш хәл чыганагы - су объектларында куркынычсыз тәртип кагыйдәләрен бозу). Куйбышев һәм Түбән Кама сусаклагычлары акваториясенә якын шәһәрләрдә һәм районнарда суда үлү очракларының иң күбе фаразлана: Казан, Яр Чаллы, Яшел Үзән, Лаеш, Чистай, Түбән Кама, Тәтеш, Югары Ослан, Тукай, Алексеевск, Балык Бистәсе, Кама Тамагы, Мамадыш, Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Актаныш, Минзәлә, Спас муниципаль районнары.
6 2.1.5. Биологик куркыныч барлыкка килү куркынычы көзге-кышкы чорда эпидемияләр барлыкка килү фаразы авыруларны ачыклау ягыннан эпидемиологик хәлнең начарлануы фаразлана, COVID-19 коронавирус инфекциясе белән бәйле инфекцион инфекция билгеләре кискен респиратор вирус инфекцияләре һәм грипп белән сезонлы авырулар саны арту белән бергә. Химик матдәләр, дарулар, наркотиклар белән агулану очраклары сакланачак. Кискен эчәк инфекцияләренең аерым очракларын ачыклау мөмкин. Эпизоотияләрнең барлыкка килү фаразы африка дуңгыз чумасы, кошларның югары патоген гриппы, йорт һәм кыргый хайваннар арасында котыру һәм котыру вируслары белән авыруның аерым очраклары барлыкка килү ихтималы Саклана.
2.1.6. Табигый мохиттә, шул исәптән туристлык (экскурсия) маршрутларына, спелеологик объектларга рөхсәтсез барганда, кешеләрнең ориентирларын югалту куркынычы саклана.
2.2. Вакыйгаларның техноген чыганаклары (ГТХ)
2.2.1. Җылыту сезоны вакытында энергия белән тәэмин итү һәм торак - коммуналь хуҗалык объектларында авария килеп чыгу куркынычы республика территориясендә коммуналь тормыш тәэмин итү системалары эшендә аварияләр белән бәйле локаль дәрәҗәгә кадәр гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәл чыганагы-җиһазларның тузуы, җитештерү-технологик нормаларны һәм кагыйдәләрне бозу һәм үтәмәү). Соңгы еллардагы авария ситуацияләре саны буенча статистик мәгълүматларны анализлап һәм коммуналь челтәрләрнең тузганлыгын исәпкә алып (тулаем алганда Татарстан буенча 70% тан артык), Казан, Чаллы, Түбән Кама, Яшел Үзән шәһәрләрендә яшәүне тәэмин итү системаларында аварияләрнең максималь санын фаразларга мөмкин.
2.2.2. Автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, хәрәкәт өчен трассаларны ябу һәм республика автомобиль юлларында юл - транспорт һәлакәтләре саны арту белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (гадәттән тыш хәлләр) килеп чыгу куркынычы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-уңайсыз һәм куркыныч метеорологик күренешләр, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Авария-хәвефле участокларда һәлакәтләр килеп чыгуы ихтимал: Яшел Үзән М7 трассасы(753-759 км), Питрәч (856-861, 864 км), Мамадыш (960-961 км), Алабуга (985-1013 км), Тукай (1068 км), Минзәлә (1081-1087 км һәм 7 1105-1124 км), Актаныш (1141-1144 км) районнарында; М5 трассасы Бөгелмә (1249-1253 км) һәм Баулы (1260-1266 км) районнарында; Казан Ырымбур автомобиль юлы Лаеш (45-46 км) һәм Әлмәт (191-200 км) районнарда; Казан- Буа -Ульяновск трассасы Югары Ослан (21-24 км) һәм Буа (93-95 км) районнарында; Йошкар-Ола -Зеленодольск трассасы Зеленодольск районында (111-114 км); Цивильск -Ульяновск трассасы Чүпрәле районында (129131 км). Барлык участоклар да янгын коткару көчләренең норматив килү зоналары чикләрендә урнашкан. Тимер юл транспорты Тимер юл транспортындагы аварияләр, шул исәптән куркыныч йөкләр ташу вакытында килеп чыгу ихтималы саклана. Һәлакәтләрнең сәбәпләре булып машина йөртүчеләрнең автотранспортта ЮЙК үтәмәве (тимер юл кичүләренә светофорның тыю сигналына чыгу), тимер юл кичүләрендә автомат шлагбаумнар булмау, диспетчерлар һәм машинистлар хаталары булырга мөмкин. Авиация транспорты авиация транспортын эксплуатацияләү һәм сынау белән бәйле вакыйгалар (ГТХ) барлыкка килергә мөмкин. Авиация һәлакәтләрен билгеләүче факторлар булып очышларны әзерләү һәм башкару кагыйдәләрен бозу, нормадан тыш йөкләнеш, корабларның техник җиһазлануындагы бозулар, куркыныч метеорологик күренешләр тора. Метрополитен объектлары метрополитен линияләрен салу буенча эшләр алып бару, ТКХ объектларын ремонтлау - төзекләндерү эшләре һәм ТКХ инфраструктурасының тузганлыгы нәтиҗәсендә, ТКХ объектларында, метрополитенда, җир асты юлларында һәм кешеләр күпләп булган объектларда туфракның җимерелү, стеналарның, түшәмнәрнең һәм ябылуларның җимерелү куркынычы бар.
2.2.3. Көнкүреш газы шартлаулары, сөрем газы белән агулану торак секторда һәм икътисад объектларында көнкүреш газы шартлау ихтималы саклана һәм шуның белән биналарның җимерелү куркынычы саклана (гадәттән тыш хәл чыганагы - газ җиһазларын кулланганда куркынычсызлык кагыйдәләрен бозу, ут белән саксыз эш итү, биналарда җиңел янучан һәм шартлау куркынычы булган матдәләрне саклау, газ җиһазларының нык тузуы, биналарның тузган хәле һәм корылмалар). Кешеләрнең сөрем газы белән агулану ихтималы саклана, мич һәм газ җиһазларын эксплуатацияләү кагыйдәләрен бозганда, яки аларның төзексезлеге нәтиҗәсендә, шулай ук автомобильләрне эксплуатацияләгәндә гаражларда куркынычсызлык чараларын үтәмәү шартларында.
2.2.4. Техноген янгыннар (шартлаулар) температура фонының түбәнәйүе белән бәйле рәвештә техноген янгыннар һәм аларда һәлак булучылар барлыкка килү ихтималы арта (ГТХ - 8 чыганагы янгын куркынычсызлыгы таләпләрен бозу, төзек булмаган мич, электр һәм башка җиһазлар куллану, ут белән саксыз эш итү, электр үткәргечләрнең төзексезлеге һәм нык тузганлыгы).
2.2.5. Потенциаль куркыныч объектларда һәлакәтләр (ГТХ) барлыкка килү куркынычы химик, радиацион, биологик һәм янгын куркынычы булган объектларда аварияләр барлыкка килү ихтималы бар (ГТХ чыганагы техник системаларның җитешсезлекләре һәм эксплуатация режимын бозу аркасында эшләмәве).
2.2.6. Магистраль торба үткәргечләрдә аварияләр барлыкка килү куркынычы нефть катнаштыру һәм насос-күчерү, линия җитештерү диспетчерлык һәм компрессор станцияләрендә, шулай ук нефть -, газ -, азык -төлек үткәргечләрендә аварияләр барлыкка килү ихтималы бар (ГТХ чыганагы-җиһазлар дефектлары, рөхсәтсез тишүләр, тузганлык аркасында иң зур булган участокларда өзеклекләр , куркынычсызлык таләпләрен бозу, шулай ук подряд оешмаларының һәм заказчының ремонт эшләрен башкарганда үзара җитәрлек дәрәҗәдә эшләмәве). Татарстан Республикасы территориясендә килеп туган вәзгыятькә туры китереп, табигый һәм техноген гадәттән тыш хәлләр барлыкка килү куркынычын фаразлауда китерелгән фаразлаулар кыска вакытлы һәм оператив фаразларда төгәлләнәчәк.
III. Федераль башкарма хакимият органнарының территориаль органнарына, Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, ведомство һәм оешма җитәкчеләренә тәкъдим ителә торган превентив чараларны тәкъдим итәргә:
- куркынычсыз тәртип культурасын арттыру максатларында «Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгы» мобиль кушымтасын үз эшчәнлегендә куллану буенча эшне оештыру, шулай ук әлеге мобиль кушымтаның файдасы һәм мөмкинлекләре турында халыкка мәгълүмат бирү;
- гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештыру; - аварияләр һәм гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен җәлеп ителә торган көчләрнең һәм чараларның әзерлеген тикшерү;
- мөмкин булган аварияләрне һәм гадәттән тыш хәлне бетерү өчен билгеләнгән шәһәр округларының һәм муниципаль районнарның ЕДДС, тормыш белән тәэмин итү предприятиеләренең ДДДС, потенциаль куркыныч һәм критик мөһим объектлар, авария-коткару һәм ремонт-торгызу формированиеләренең әзерлеген тикшерү һәм инструкцияләү оештырырга;
- торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән 9 төзек хәлдә газ җиһазларын көнкүрештә һәм тотуда газ куллану буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә;
- хәбәр итү һәм янгын сүндерү системаларының, ашыгыч хезмәтләр белән элемтә чараларының эшчәнлеген тикшерергә.; торак йортларга һәм социаль инфраструктура объектларына электр энергиясен өзлексез бирүне тәэмин итәргә һәм бу эшне контрольдә тотуны оештырырга;
- янгынга каршы куркынычсызлык өлкәсендә бурычларны хәл итәргә вәкаләтле органнарга янгынга юл куймау буенча эшне көчәйтергә;
- Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 23.01.2023 №94-р «2023 елга Татарстан Республикасының гражданнар оборонасы, гадәттән тыш хәлләрне кисәтү һәм бетерү, янгын куркынычсызлыгын һәм су объектларында кешеләрнең куркынычсызлыгын тәэмин итү өлкәсендә Татарстан Республикасының төп чаралары планын һәм идарә органнарын, гражданнар оборонасы көчләрен һәм Татарстан Республикасының гадәттән тыш хәлләрне кисәтүнең һәм бетерүнең территориаль өстәмә системаларын әзерләү буенча оештыру-методик күрсәтмәләрне раслау турында» боерыгы нигезендә чараларны үтәүне тәэмин итү;
- Татарстан Республикасы ГТХК һәм ОПБ ның 21.02.2023 ел, №05-23р «Гадәттән тыш хәлләрдә халыкны беренче чиратта тормыш кирәк-яраклары белән тәэмин итүне оештыру турында»гы боерыгы нигезендә чараларны үтәүне тәэмин итү;
-Татарстан Республикасы ГТХК һәм ОПБның 21.02.2023 ел, №06-23р «Йорт эчендәге газ җиһазларын эксплуатацияләү куркынычсызлыгын тәэмин итү буенча өстәмә чаралар турында» боерыгы нигезендә чараларны үтәүне тәэмин итү;
- Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 06.03.2023 ел, №209 «2023 елда Татарстан Республикасында янгын куркынычсызлыгын тәэмин итү чаралары турында» карары нигезендә чараларның үтәлешен тәэмин итәргә.
Татарстан Республикасы дәүләт хакимияте башкарма органнарына, Татарстан Республикасы Муниципаль берәмлекләре һәм авыл җирлекләре башлыкларына: - фаразлана торган метеорологик шартлар белән бәйле рәвештә ашыгыч җавап бирү хезмәтләренең әзерлеген тикшерергә, кирәк булганда хезмәтләрне көчәйтергә;
-биналарның һәм корылмаларның торышын тикшерүне оештырырга, шул ук вакытта иске биналарның, авария хәлендәге, сүтелергә яки сүтелергә тиешле биналарның торышына аерым игътибар бирергә. Кирәк булган очракта, торак фондта, социаль - мәдәни тормыш объектларында биналарны һәм корылмаларны ныгытуны, витриналарны һәм тәрәзәләрне саклауны күздә тотарга;
- җил, давылда аварга мөмкин булган агачларны һәм ауган агачларны җыештыру буенча район яшелләндерү хуҗалыкларының эшен оештырырга, халыкның җәрәхәтләнүен булдырмаска һәм электр линияләренең өзелүенә юл куймаска. Торак массивларда һәм социаль-мәдәни тормыш биналары янында урнашкан корыган һәм карт агачларга аерым игътибар бирергә;
- санитар таләпләрне тәэмин итү һәм зыян күргән гражданнарны барлык кирәкле ярдәм белән тәэмин итү буенча кирәкле чараларны үтәп, вакытлыча урнаштыру пунктларын үз вакытында җәелдерүне тәэмин итү буенча чаралар күрергә;
- кешеләрне янгын турында хәбәр итү чараларының тотрыклы эшләвен тәэмин итү; - полигоннарда каты көнкүреш калдыкларын һәм янгынга каршы режимны күмүнең технологик кагыйдәләрен үтәүне контрольдә тотуны көчәйтү;
- рөхсәтсез чүплекләр барлыкка килүгә юл куймау, территорияләрне җыелган чүплектән чистарту һәм стихияле чүплекләрне бетерү буенча чаралар күрү;
-Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының «Термические точки» мобиль кушымтасын куллануны дәвам итү;
- янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәү һәм көнкүреш (челтәр һәм баллон) газын эксплуатацияләүнең барлык төр массакүләм мәгълүмат чараларында даими пропагандалауны дәвам итәргә;
- халыкка шәхси автотранспортны янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганаклары янында парковкалауның рөхсәт ителмәве турында хәбәр итәргә, кирәк булганда янгын сүндерү автомобильләренә су чыганакларына керүне кыенлаштыра торган автотранспортны эвакуацияләүне оештырырга;
-баланста булган тышкы янгынга каршы су чыганакларының эшчәнлеген тикшерергә;
- янгын сүндерү автомобильләре белән су алу өчен табигый һәм ясалма су чыганакларын һәм керү юлларын төзек хәлдә тотуны тәэмин итәргә;
Юл-транспорт һәлакәтләрен булдырмау өчен:
- оешкан төркем балаларның автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәт итүен контрольгә алуга аерым игътибар бирергә;
-авария хәленә коммуналь һәм юл хезмәтләренең вакытында җавап бирүен тәэмин итәргә;
- ЮХИДИ органнары белән берлектә юл-транспорт һәлакәтләре килеп чыгуга иң куркыныч автомобиль трассаларында авария хәлләрен кисәтү чараларын гамәлгә ашырырга, шул исәптән юл-транспорт һәлакәтләре саны һәм авырлыгы буенча иң куркыныч юл участокларын «каплау» планнарын төгәлләштерергә;
- балалар һәм куркыныч йөкләр (АКАМ, нефть продуктлары) ташучы транспортның техник торышын һәм ташуда катнашкан машина йөртүчеләр рейска кадәр әзерлеген контрольдә тотарга;
- юл япмасының начарлануы турында халыкка үз вакытында хәбәр итүне тәэмин итү, коткару хезмәтләренең юл-транспорт һәлакәтләренә җавап бирергә әзерлеген контрольдә тотуны тәэмин итү.
- җаваплы ведомстволарга һәм оешмаларга юл япмасының торышын контрольдә тотуны тәэмин итәргә;
- ЮХИДИ органнары белән берлектә автомобиль хуҗаларына рейдлар һәм тикшерүләр үткәрүне тәэмин итәргә. Су объектларындагы һәлакәтләрне һәм гадәттән тыш хәлләрне булдырмау өчен республика халкы булган су объектларында куркынычсыз тәртип кагыйдәләре буенча аңлату һәм профилактика эшләрен дәвам итәргә. Тормышны тәэмин итү системаларында авартранспортның техник торышынияләрне булдырмау максатыннан:
- җиһазларны, җылылык кулланучы җайланмаларны, җылылык челтәрләре торбаларын, подстанцияләрне, биналарны җылылык белән тәэмин итүнең эчке системаларын профилактикалау, ремонтлау һәм алыштыру буенча эшләр башкару;
эксплуатацияләнә торган җиһазлар күләме исәбеннән авария запаслары, материаллар исемлеген үзгәртү һәм аларны тулыландыру;
- торак-коммуналь хуҗалык системасында мөмкин булган аварияләрне бетерүгә әзерлек