Гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның оператив көндәлек фаразы

ОПЕРАТИВ КӨНДӘЛЕК ФАРАЗ

2025 елның 28 октябренә Алексеевск районы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу 

Аналитик һәм фаразлау мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне мониторинглау идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгы, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Челтәр компаниясе»АҖ мәгълүматлары буенча төзелгән. 

1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр)барлыкка килү куркынычлары

Белешмә: куркынычлык дәрәҗәсе күрсәткечләре

          - куркынычлыкның югары дәрәҗәсе; - куркынычлыкның уртача дәрәҗәсе;

          - куркыныч дәрәҗәсе югары; - куркыныч дәрәҗәсе түбән. 

2025 елның 28 октябренә

2025 елның 27 октябрендә 18 сәгатьтән 28 октябрендә 18 сәгатькә кадәр

Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары):

Аязучан болытлы һава.

Төнлә явым - төшемсез, урыны белән томан. Көндез яңгыр.

Җил көньяк-көнчыгыштан төнлә-4-9, көндез-7-12, урыны белән тизлеге 15-17 метрга кадәр җитә.

Төнлә һаваның минималь температурасы +3..+5˚.

Көндез максималь температура +7..+10˚.

2. Узган тәүлектә метеорологик хәл                

Үткән тәүлеккә начар метеорологик күренеш: томан фаразланды. Фараз акланды.

Узган тәүлектә республикада бераз яңгыр, төнлә һәм иртән томанлы җылы болытлы һава торышы күзәтелде. Кичә көндез иң югары температура +5 булды..+10, минималь бүген төнлә +2 дән +6 га кадәр иде. 

3. Гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр)фаразының аклануы

Үткән тәүлектә гадәттән тыш хәлләр/һәлакәтләр фаразының акланган өлеше 100% тәшкил итте.

4. Гидрологик хәл

Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су биеклеге 51,72 м (-10 см), куркыныч тәнкыйди дәрәҗә 54,24 м, су җыю өчен тәнкыйди түбән дәрәҗә 45,5 М.

Түбән Кама сусаклагычында Яр Чаллы шәһәре янында су дәрәҗәсе 63,54 м (-4 см), куркыныч тәнкыйди дәрәҗә 65,9 м, су җыю өчен тәнкыйди түбән дәрәҗә 61,7 М.

Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су биеклеге 52,22 м (+49 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м.

Боз халәте

Куйбышев сусаклагычының сулылыгы күпьеллык уртача күрсәткечләрдән югарырак, әмма узган елгы күрсәткечләрдән түбәнрәк.

Килеп туган һәм көтелгән гидрометеорологик вәзгыять Куйбышев сусаклагычында бозлыкның уртача күпьеллык даталардан 8-10 көнгә соңрак урнашуын көтәргә мөмкинлек бирә.

Октябрьнең беренче декадасында Түбән Кама сусаклагычында уртача температура 10,2 – 11,1 оС тәшкил итте, бу күпьеллык уртача күрсәткечләргә якын һәм узган ел күрсәткечләреннән 0,1 – 1,7 оС ка түбәнрәк.  Түбән Кама сусаклагычының су температурасы 10 ° стан 12 – 16 октябрьдә күчте.бу күпьеллык сроклардан 7 – 9 көнгә соңрак һәм былтыргы даталардан 1 – 4 көнгә соңрак булды.

Түбән Кама сусаклагычында боз торышы башлану ихтималы 24 ноябрьгә туры килә, бу уртача күпьеллык даталардан 3 көнгә соңрак.

Республиканың күпчелек су агымнарында су температурасы 10 ° стан күчү сентябрь ахырында булды. Татарстан Республикасы территориясендәге су агымнарында октябрьнең беренче декадасында уртача температура 5,1 – 9,5 оС тәшкил итте, бу узган елгы күрсәткечләрдән 0,5 – 3,8 оС ка түбәнрәк.

Нократ елгасында йөзмә боз ноябрьнең беренче – икенче декадасында, уртача сроклардан 3 – 6 көнгә соңрак барлыкка килер дип көтелә. Нократ Аланы ШҖ күзәтүләре кысаларында йөзмә боз 11 – 19 ноябрьдә (уртача күпьеллык датасы-12 ноябрь) барлыкка килер дип көтелә.

Таблица 1

2025 елда елгаларда һәм сусаклагычларда көзге боз күренешләре үсешенә чагыштырма анализ

(сусаклагычларда боз  урнашуның көтелгән даталары һәм елгаларда йөзеп йөрүче боз барлыкка килүнең көтелгән сроклары)

5. Урман янгыннары:

«Термик нокталар» мобиль кушымтасы мәгълүматлары буенча 26 октябрьдә республика территориясендә 3 термик нокта теркәлгән һәм расланган: Зәй, Актаныш МР – контро – контрольдә тотыла торган чүп-чар яндыру, Чаллы шәһәрендә-техноген янгын.

Ел башыннан 426 термик нокта теркәлгән һәм эшкәртелгән, 374 расланган, 52 расланмаган.

6. Геомагнит хәл

«Центр Фобос» компаниясенең рәсми сайты «Gismeteo» мәгълүмат порталы мәгълүматлары буенча 2025 елның 28 октябренә көчсез геомагнит давыл фаразлана.

7. Гадәттән тыш хәл (хәлләр)килеп чыгу фаразы

7.1. Гадәттән тыш хәлләрнең (вакыйгаларның)техноген чыганаклары

Техноген янгыннар (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең сөрем газы белән агулануы, шулай ук ТКХ объектларындагы аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – электр приборларыннан файдаланганда янгын куркынычсызлыгын бозу, җиһазларның тузуы, җитештерү-технологик нормаларны һәм кагыйдәләрне бозу Һәм үтәмәү) белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана,газ җиһазларын эксплуатацияләү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү).

7.2. Гадәттән тыш хәлләрнең (вакыйгаларның)табигый чыганаклары

Электр белән тәэмин итү системаларында электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (өзелү), зәгыйфь ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр ишелү, иске агачлар һәм манара краннары егылу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – 15-17 м/с кадәр җил).

Авиация һәлакәтләре һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә хокук бозулар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – 15-17 м/с тизлектәге җил, томан).

Республика автомобиль юлларында юл – транспорт һәлакәтләре саны арту белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-томан, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү).

Кече үлчәмле, йөк һәм пассажир судноларын эксплуатацияләүгә бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – судно йөртүчеләрнең йөзү өчен су объектларыннан файдалануның техник нормативларын һәм кагыйдәләрен бозуы).

8. Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, министрлыклар, ведомстволар, оешмалар җитәкчеләренә тәкъдим ителә торган превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләргә бәйле рәвештә):

фаразлана торган метеорологик күренешләр, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм гамәлләр тәртибе турында халыкка үз вакытында хәбәр итүне һәм хәбәр итүне тикшереп торуны тәэмин итәргә;

халыкка вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүмат бирүгә, шулай ук ММЧ белән эшләүгә аерым игътибар бирергә;

халыкка үзәкләштерелгән хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерергә;

«2025-2026 еллар кышкы чорында су объектларында Татарстан Республикасы халкының иминлеген тәэмин итү чаралары турында»Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ЯКБ нең 10.09.2025 ел, № 11-25р күрсәтмәсе нигезендә чаралар башкаруны оештырырга;

вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерергә;

торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән көнкүрештә газдан файдалану һәм алар тарафыннан газ җиһазын төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре башкарырга, газ җиһазын имин эксплуатацияләүне тәэмин итү чараларын үткәрергә;

балалар күп була торган учреждениеләр җитәкчеләренә, экскурсия һәм туристлык маршрутларын оештыручыларга, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү буенча кирәкле превентив чаралар үткәреп, фараз мәгълүматын җиткерүне оештырырга;

оешкан балалар төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспортында йөрүен тикшереп торуны тәэмин итәргә;

Татарстан Республикасының «Челтәр компаниясе» АҖ объектларны авария хәлендәге өзүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе ОДС арасында үзара хезмәттәшлекне тәэмин итәргә һәм торак пунктларда һәм объектларда авария хәлендәге өзеклекләр килеп чыкканда авария-торгызу бригадаларының кичекмәстән җавап бирүен тәэмин итәргә;

Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә резерв туклану чыганакларының һәм аларны мөмкин булган урынга илтеп җиткерү чараларының әзерлеген тикшереп торырга, метеорология күренешләре комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклы эшләвен тәэмин итәргә һәм авария-торгызу һәм ремонт хезмәтләренең алардан килгән зыяннарны бетерүгә әзерлеген тәэмин итәргә.;

Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ Дәүләт автоинспекциясе идарәсенә республика юллары буйлап автотранспорт хәрәкәте мониторингын тәэмин итәргә;

Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республика юл хезмәтләренә автомобиль юллары буйлап транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә, оешкан балалар төркемнәренең автомобиль транспортында хәрәкәтен тикшереп торуга аерым игътибар бирергә;

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына, Татарстан Республикасы Спорт министрлыгына һәм Татарстан Республикасы Яшьләр эшләре министрлыгына республика юлларында балалар төркемнәрен оешкан төстә йөртүче автобуслар хәрәкәте мониторингын һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын тикшереп торуны тәэмин итәргә, шулай ук «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итү җайланмалары булган автобусларны эксплуатацияләүне тыярга;

БДС, икътисад объектларының һәм функциональ ярдәмче системаларның диспетчерлык хезмәтләренә җирле үзидарә органнарына көндәлек оператив фаразны вакытында җиткерүне тәэмин итәргә, шулай ук гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча превентив чаралар комплексының үтәлешен тикшереп торуны оештырырга.