2024 елның 1 февраленә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (хәл – әхвәлләр) барлыкка килү куркынычы уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация-кисәтү метеорологик күренешнең интенсивлыгы турында 2024 елның 31 гыйнварыннан 1 февраленә кадәр кичендә, 2024 елның 1 февралендә төнлә һәм көндез Татарстан Республикасы территориясендә урыны белән томан көтелә (Казанда 31 гыйнвар кичендә, төнлә һәм 1 февраль иртәсендә). Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы, авиация һәм тимер юл транспортында һәлакәтләр (аварияләр) ТКХ объектларында электр, җылылык, суны сүндерү белән бәйле куркынычлар- һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең угар газы белән агулану куркынычы гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) табигый чыганаклары кешеләрнең һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы сулыкларның бозлары астында бозлавык һәм Кар массаларының биналар түбәсеннән төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы һәм корылмалар, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, киң пролетлы конструкцияләр кар йөкләнеше нәтиҗәсендә табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу куркынычы белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре югары куркыныч дәрәҗәсе; уртача куркыныч дәрәҗәсе; югары куркыныч дәрәҗәсе; түбән куркыныч дәрәҗәсе. 2024 елның 1 февраленә 2024 елның 31 гыйнварында 18 сәгатьтән 2024 елның 1 февралендә 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: болытлы һәм аязулы. Төнлә явым-төшемсез. Көндез бераз кар. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Җил төньяк-көнбатыштан көньяк-көнчыгышка күчү белән 49 м/с, иртән, көндез урыны белән 12 м/с.минималь һава температурасы төнлә -9..-11˚. Көндез һаваның максималь температурасы -4..-6˚. Юлларда бозлавык. 2 Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы ачыклык белән. Төнлә явым-төшемсез. Иртән, көндез урыны белән кечкенә һәм уртача кар. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Җил төньяк-көнбатыштан көньяк-көнчыгышка күчү белән 49 м/с, иртән, көндез урыны белән 14 м/с.минималь һава температурасы төнлә -9..-13˚. Көндез һаваның максималь температурасы -2..-6˚. Юлларда бозлавык. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): аязучан болытлы. Явым-төшемсез. Кайбер районнарда томан. Җил төньяк-көнбатыштан көньяк-көнчыгышка күчү белән 49 м/с, көндез урыны белән 14 м/с.минималь һава температурасы төнлә -9..-12˚. Көндез һаваның максималь температурасы -4..-7˚. Юлларда бозлавык. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: Аязучан болытлы. Явым-төшемсез. Кайбер районнарда томан. Җил төньяк-көнбатыштан көньяк-көнчыгышка күчү белән 49 м/с, көндез урыны белән 14 м/с.минималь һава температурасы төнлә -9..-12˚. Көндез һаваның максималь температурасы -4..-7˚. Юлларда бозлавык. 2. 08.00 31.01.2024 торышы буенча «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ мәгълүматлары буенча: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 50,62 М (-5 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 45,5 М.Түбән Кама сусаклагычында Яр Чаллы шәһәре янында су 63,24 М (-3 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 61,7 М. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 51,10 М (+18 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 3 3. Татарстан Республикасы территориясендә бозлы хәл дүрт боз кисеме эшли: – Зеленодольск МР Волга елгасы аша, маршрут буенча Зеленодольск шәһәре-пгт. Түбән Вязовые; - Алабуга МР, Кама елгасы аша, маршрут буенча Покровское авылы - Кызыл ачкыч Бистәсе; - Югары Ослан МР, Волга елгасы аша, Аракчино бистәсе маршруты буенча (Казан шәһәре) - Югары Ослан авылы; - Мамадыш МР Кама елгасы аша, маршрут буенча Соколка авылы – Яңа Кама аръягы бистәсе. 31.01.2024 елгы мәгълүматларга караганда, 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын кулланыла (барлыгы 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын). 4. Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү фаразы 4.1 гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләр) техноген чыганаклары авиация һәлакәтләре һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә бозылу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы томан, бозлавык). Автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы һәм республика автомобиль юлларында, шулай ук тимер юл транспортында юл – транспорт һәлакәтләре санының артуы белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы томан, бозлавык, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Техноген янгыннар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агуланулары, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). 4.2 табигый гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганаклары табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгаларның барлыкка килү ихтималын арттыра (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы томан). Биналар һәм корылмалар түбәсеннән бозлар һәм кар массалары төшү, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) – кар туплану). Кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында һәм сулыклардагы кешеләр һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле боз кичүләрендә гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы бозда, куаклыкта, промоинда үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен бозу). 4 5. Тәкъдим ителгән превентив чаралар: тәкъдим ителгән превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, барлыкка килү куркынычы турында халыкны вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә гадәттән тыш хәлләр һәм аларның эш тәртибе; «аномаль түбән температура чорында халыкның тормыш эшчәнлеген һәм өзлексез җылылык белән тәэмин итүне тәэмин итү буенча өстәмә чаралар турында» 07.12.2023 №08-23 Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ОПБ боерыгы нигезендә профилактик чараларны үтәүне тәэмин итү; халыкны вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүматлаштыруга, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; муниципаль үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең автоматлаштырылган системалары; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерү; муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны яисә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамаларны («Татарстан Республикасы МЧС» ФДБУ, Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа рәсми сайтлары)кичекмәстән урнаштыруны оештырырга; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәтен контрольдә тотуны тәэмин итәргә; мөмкин булган җыелу урыннарын тикшерүне оештырырга кар массалары һәм аларны вакытында ясалма рәвештә җимерү куркынычсызлык чараларын үтәп; халык арасында елга үзәнлекләренең, чокырларның, карьерларның, тимер юл өемнәренең текә битләреннән кар төшү куркынычы һәм балаларны контрольдә тотуны көчәйтү һәм мондый урыннарда уеннарга юл куймау зарурлыгы турында аңлату эшен оештырырга; киң пролетлы һәм яссы япмалы биналарга һәм кешеләр күпләп җыела торган урыннарга аерым игътибар биреп, биналарны һәм корылмаларны сайлап тикшерү үткәрергә; коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен, киң форматлы реклама конструкцияләрен һәм баннерларны кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм тышкы янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту буенча эшне оештыру; 5 янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итегез. «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ тәкъдим итәргә: фаразланган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына ММЧ аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә тәкъдим итәргә: республика юллары буенча пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оештырылган пассажирлар йөртүне чикләргә яки тыю. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республиканың юл хезмәтләренә түбәндәге киңәшләрне бирергә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юл юллары буенча транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; юл транспорты начарланганда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тотарга начар метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан шартлар; транспортны туктатуга китергән үткәрү сәләте кимегән яки юл япмасының бөтенлеге бозылган очракта, тыгынны бетерү өчен көчләрне һәм чараларны шунда ук юнәлтергә. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итүчеләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; мәктәп автобусларының республика юллары буенча хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итү. ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда җирле үзидарә органнарына тискәре фаразны вакытында җиткерергә, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген; превентивлар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча чаралар; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына тәкъдим итәргә: республикада барлыкка килә торган метеорологик хәл, 6 килеп чыккан гадәттән тыш хәлләр һәм уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле вакыйгалар турында Татарстан Республикасы халкына мәгълүмат бирүне оештырырга. 6. Метеорологик хәл узган тәүлектә узган тәүлеккә уңайсыз метеорологик күренешләр фаразланган: көчле җил 15-16 м/с, күрү мөмкинлеге 1000 м һәм аннан да кимрәк булган буран, бозлавык, юлларда көчле бозлавык, көчле кар, дымлы кар һәм кар өемнәре барлыкка килү. Прогноз өлешчә акланган. Узган тәүлектә республикада көндез һәм кичен кар белән, аерым районнарда буран белән начар һава торышы билгеләп үтелде. Кичә көндез һаваның максималь температурасы 0 иде..-4, бүген төнлә минималь -2 тәшкил итте..-6˚. 7. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 90% тәшкил итә.