КӨНДӘЛЕК ОПЕРАТИВ ФАРАЗ
2024 елның 30 гыйнварына Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу куркынычы уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация – кисәтү метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында 2024 елның 29 гыйнварында 18 сәгатьтән 30 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр Татарстан Республикасы территориясендә урыннарда көтелә: - 29 гыйнвар кичендә, 30 гыйнварда төнлә һәм көндез көчле җил 15-16 м/с, буран начарлану белән күрү мөмкинлеге 1000 м һәм аннан да азрак, бозлавык; юлларда көчле бозлавык. 30 гыйнвар иртәсендә һәм көндез көчле кар, дымлы кар, һәм кар өемнәре барлыкка килә. Казан шәһәрендә 29 гыйнвар кичендә, төнлә һәм көндез 30 гыйнварда урыны белән буран, бозлавык, юлларда көчле бозлавык көтелә. Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) электр белән тәэмин итү системаларында электр линияләре һәм электр линияләре зарарлану (өзелү), көчсез ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр һәм манара краны җимерелү, Иске агачларның егылуы, автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы белән бәйле аварияләр куркынычы республика автомобиль юлларында, авиация һәм тимер юл транспортындагы һәлакәтләр ТКХ объектларында куркынычлар (аварияләр) электр, җылылык, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең угар газы белән агулану куркынычы гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) табигый чыганаклары кешеләрнең һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы сулыкларның бозлары астында бозлавык һәм Кар массаларының биналар түбәсеннән төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы һәм корылмалар, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, киң пролетлы конструкцияләр кар йөкләнеше нәтиҗәсендә табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу куркынычы белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре югары куркыныч дәрәҗәсе; уртача куркыныч дәрәҗәсе; югары куркыныч дәрәҗәсе; түбән куркыныч дәрәҗәсе. 2024 елның 30 гыйнварына 2024 елның 29 гыйнварында 18 сәгатьтән 2024 елның 30 гыйнварында 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: Болытлы. Кар, дымлы кар. Урыны белән буран, бозлавык. Җил көньяк-көнбатыштан төньяк-көнбатышка 6-11 м/с, урыны белән 14 м/с кадәр.төнлә һаваның минималь температурасы -4..-6˚. Көндез һаваның максималь температурасы 0..-2˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле. Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы. Кар, дымлы кар, иртән һәм көндез урыны белән көчле. Урыны белән буран, бозлавык. Җил көньяк-көнбатыштан төньяк-көнбатышка 611 м/с, урыны белән 1516 м/с. Төнлә һаваның минималь температурасы -4..-7˚. Көндез һаваның максималь температурасы 0..-3˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, аерым участокларда кар басулары барлыкка килә. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): болытлы. Кар, дымлы кар, иртән һәм көндез урыны белән көчле. Урыны белән буран, бозлавык. Җил көньяк-көнбатыштан төньяк-көнбатышка 611 м/с, урыны белән 1516 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -4..-7˚. Көндез һаваның максималь температурасы 0..-4˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, аерым участокларда кар басулары барлыкка килә. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: Болытлы. Кар, дымлы кар, иртән һәм көндез урыны белән көчле. Урыны белән буран, бозлавык. Җил көньяк-көнбатыштан төньяк-көнбатышка 611 м/с, урыны белән 1516 м/с. Төнлә һаваның минималь температурасы -5..-9˚. 3 көндез һаваның максималь температурасы -1..-5˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, аерым участокларда кар басулары барлыкка килә. 2. 29.01.2024 08.00 сәгатькә булган хәл буенча гидрологик хәл: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 50,63 М (-1 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 45,5 М. Чаллы шәһәре янындагы Түбән Кама сусаклагычында су дәрәҗәсе 63,26 м (+3 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м, су җыю өчен кискен түбән билгеләр 61,7 М. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 50,71 м (+19 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 3. Татарстан Республикасы территориясендә бозлардагы хәл дүрт боз күчеше эшли: – Зеленодольск МР Волга елгасы аша, маршрут буенча Зеленодольск шәһәре-пгт. Түбән Вязовые; - Алабуга МР, Кама елгасы аша, маршрут буенча Покровское авылы - Кызыл ачкыч Бистәсе; - Югары Ослан МР, Волга елгасы аша, Аракчино бистәсе маршруты буенча (Казан шәһәре) - Югары Ослан авылы; - Мамадыш МР Кама елгасы аша, маршрут буенча Соколка авылы – Яңа Кама аръягы бистәсе. 29.01.2024 елгы мәгълүматларга караганда, 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын кулланыла (барлыгы 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын). 4. Гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) фаразы 4.1 гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) техноген чыганаклары электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (җимерелү), аз ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр җимерелү, иске агачлар һәм манара краны егылу белән бәйле электр белән тәэмин итү системаларында гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы – җил 15-16 м/с, бозлавык, көчле кар). Авиация һәлакәтләре һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә бозылу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (хәлләр) 15-16 м/с җил, көчле кар, күрү мөмкинлеге 1000 метрга кадәр һәм аннан да азрак начарланган буран, көчле бозлавык, буран). Автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, трассаларны ябу һәм республика автомобиль юлларында, шулай ук тимер юл транспортында юл – транспорт һәлакәтләре санын арттыру белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы-15-16 м/с җил, көчле кар, дымлы кар, күрү мөмкинлеге 1000 метрга кадәр һәм аннан да азрак начарланган буран, буран, көчле бозлавык, кар басу, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Техноген янгыннар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агуланулары, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). 4.2 табигый гадәттән тыш хәлләр чыганаклары (бәла – казалар) табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (бәла-казалар) күрү мөмкинлеге 1000 метрга кадәр һәм аннан да азрак начарланган буран). Биналар һәм корылмалар түбәсеннән бозлар һәм кар массалары төшү, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) – кар туплану). Кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында һәм сулыклардагы кешеләр һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле боз кичүләрендә гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы бозда, куаклыкта, промоинда үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен бозу). 5. Тәкъдим ителгән превентив чаралар: тәкъдим ителгән превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, барлыкка килү куркынычы турында халыкны вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә гадәттән тыш хәлләр һәм аларның эш тәртибе; «Аномаль түбән температура чорында халыкның тормыш эшчәнлеген һәм өзлексез җылылык белән тәэмин итүне тәэмин итү буенча өстәмә чаралар турында» 07.12.2023 №08-23 Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ОПБ боерыгы нигезендә профилактик чараларны үтәүне тәэмин итү; халыкны вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүматлаштыруга, шулай ук массакүләм мәгълүмат чаралары белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; муниципаль үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең автоматлаштырылган системалары; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерү; 5 муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны яисә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамаларны (Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа)кичекмәстән урнаштыруны оештырырга; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәтен контрольдә тотуны тәэмин итәргә; мөмкин булган җыелу урыннарын тикшерүне оештырырга кар массалары һәм аларны вакытында ясалма рәвештә җимерү куркынычсызлык чараларын үтәп; халык арасында елга үзәнлекләренең, чокырларның, карьерларның, тимер юл өемнәренең текә битләреннән кар төшү куркынычы һәм балаларны контрольдә тотуны көчәйтү һәм мондый урыннарда уеннарга юл куймау зарурлыгы турында аңлату эшен оештырырга; киң пролетлы һәм яссы япмалы биналарга һәм кешеләр күпләп җыела торган урыннарга аерым игътибар биреп, биналарны һәм корылмаларны сайлап тикшерү үткәрергә; коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен, киң форматлы реклама конструкцияләрен һәм баннерларны кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм тышкы янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту буенча эшне оештырырга; янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итегез. «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ тәкъдим итәргә: фаразланган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына ММЧ аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә тәкъдим итәргә: республика юллары буенча пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оештырылган пассажирлар йөртүне чикләргә яки тыю. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республиканың юл хезмәтләренә түбәндәге киңәшләрне бирергә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; 6 автомобиль юллары һәм тимер юл юллары буенча транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; юл транспорты начарланганда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тотарга начар метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан шартлар; транспортны туктатуга китергән үткәрү сәләте кимегән яки юл япмасының бөтенлеге бозылган очракта, тыгынны бетерү өчен көчләрне һәм чараларны шунда ук юнәлтергә. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итүчеләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; мәктәп автобусларының республика юллары буенча хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итү. Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә: резерв туклану чыганакларының һәм аларны мөмкин булган куллану урынына җиткерү чараларының әзерлеген тикшерергә; торак сектордагы хәлләр, Су җыюлар, чистарту корылмалары турында мәгълүматны Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; метеорологик күренешләр комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклылыгы; авария-тергезелеш һәм ремонт хезмәтләренең аларның нәтиҗәләрен бетерүгә әзерлеге; Татарстан Республикасының авария-техник запасы хисабына (кирәк булганда) гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен метеорологик күренешләр комплексына дучар булган торак пунктларга матди-техник чаралар бирүне тәэмин итү. Татарстан Республикасы «Сетевая Компания» АҖ тәкъдим итәргә: объектларны авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең Кризис хәлләрендәге идарә Үзәге арасында мәгълүмат алмашу һәм хәлне нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; халык арасында авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда авария-тергезелеш бригадаларының кичекмәстән реакциясен тәэмин итәргә пунктлар һәм объектлар. ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда җирле үзидарә органнарына тискәре фаразны вакытында җиткерергә, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген җиткерергә; 7 превентивлар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча чаралар; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына тәкъдим итәргә: республикада барлыкка килгән метеорологик вәзгыять, уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле гадәттән тыш хәлләр һәм вакыйгалар килеп чыкканда гамәлләр турында Татарстан Республикасы халкына мәгълүмат бирүне оештырырга. 6. Метеорологик хәл узган тәүлектә куркыныч һәм тискәре метеорологик күренешләр фаразланмаган. Прогноз акланган. Узган тәүлектә республикада уртача салкын һава торышы, урыны белән кар аз булуы билгеләп үтелде. Кичә көндез һаваның максималь температурасы -4тән -10га кадәр тәшкил итте; бүген төнлә минималь температура -6 булды..-12˚. 7. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 90% тәшкил итә.