28.12.2023-10.01.2024 елларда Татарстан Республикасы территориясендә табигый һәм техноген характердагы гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычларының кыска вакытлы фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» Федераль дәүләт бюджет учреждениесеннән килгән мәгълүматлар нигезендә төзелгән.кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә Татарстан Республикасы буенча, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, «гидроспецгеология»ФДБУ. I. 2023 елның 21-27 декабрендә булган гадәттән тыш хәлләр, вакыйгаларның торышын һәм параметрларын бәяләү 1.1. Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) хисап чорында 1 гадәттән тыш хәл теркәлгән: 2023 елның 21 декабрендә Яшел Үзән районы, Осиново авылы, Үзәк урам, 7 нче йорт адресы буенча урнашкан ике подъездлы күпфатирлы торак йортның икенче катындагы ике бүлмәле фатирда (№ 14) газ-һава катнашмасының шартлавы, соңыннан янмавы теркәлгән, ике подъездлы күпфатирлы йортның икенче катында яндырылмады. Һәлак булучылар юк, 1 кеше сәламәтлегенә зыян килгән һәм хастаханәгә озатылган, 3 кеше эвакуацияләнгән, 23 кешенең яшәү шартлары бозылган. Узган елның шул ук чорында гадәттән тыш хәлләр теркәлмәгән. Ел башыннан 4 гадәттән тыш хәл булды: 2 техноген һәм 2 табигый характердагы (АППГ - 0, 100% ка арту), аларда 1 кеше һәлак булды (АППГ - 0, 100% ка арту) һәм 13 кеше коткарылды (АППГ - 0, 100% ка арту). 1.2. Табигать хәле 1.2.1. Метеорологик хәл 21-23 декабрьдә Татарстан Республикасы территориясе тирән төньяк-атлантик циклон йогынтысында була. Болытлы, бик җылы һәм дымлы һава торышы, кайвакыт яңгыр һәм дымлы кар рәвешендә явым-төшемнәр күзәтелә. Көнлек уртача һава температурасы нуль һәм уңай булмаган кыйммәтләргә якынлаша һәм нормадан 8-12 градуска артып китә. 24-25 декабрьдә республика көньяк циклон һәм аның атмосфера фронтлары йогынтысына дучар була. Кар белән җылы һава торышы билгеләнә, урыны белән көчле, аерым районнарда бураннар күзәтелә, күрү начарлана. Явым-төшемнең иң күп өлеше, 16-17 мм, Арча һәм Чистайда яуган. Арча метеостанциясе мәгълүматлары буенча карның биеклеге 21 сантиметрга арткан. Көннең караңгы вакытында һаваның минималь температурасы -3 тәшкил итә..- 8С. якты вакытта һаваның максималь температурасы +3 тәшкил итә..+4 с.2 1.2.2. 2023 елның 21-27 декабрендә Куйбышев сусаклагычында су дәрәҗәсенең биеклеге -2дән +6 см га кадәр тирбәлеше күзәтелгән. Куйбышев сусаклагычында куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м тәшкил итә, су җыю өчен кискен түбән билгеләр 45,5 М. 2023 елның 21-27 декабрендә Түбән Кама сусаклагычында күзәтелгән су дәрәҗәләренең биеклеге -3 см - дан +13 см-га кадәр тирбәлә. Чаллы шәһәре янындагы Түбән Кама сусаклагычында куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м тәшкил итә, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 61,7 м.1.2.3. Татарстан Республикасы территориясендә уңайсыз метеорологик шартлар белән бәйле рәвештә бозлы хәл 20.12.2023 елдан ике боз кичүенең эше вакытлыча туктатылды: 50,31 50,30 50,30 50,29 50,29 50,33 50,35 50,26 50,28 50,30 50,32 50,34 50,36 22.23 нче декабрь.24 нче декабрь.25 нче декабрь.26 нчы декабрь.27 нче декабрь.28 нче декабрь.дек дәрәҗәсе, М Куйбышев сусаклагычында су дәрәҗәсенең үзгәрү динамикасы 21.12.2023 елдан алып 27.12.2023 62,88 62,87 62,90 62,97 63,00 62,99 62,97 62,80 62,85 62,90 62,95 63,00 63,05 22.23 нче декабрь.24 нче декабрь.25 нче декабрь.26 нчы декабрь.27 нче декабрь.28 нче декабрь.дек дәрәҗәсе, м Түбән Кама сусаклагычында су дәрәҗәсенең үзгәрү динамикасы 21.12.2023 елдан 27.12.2023 елга кадәр 3-Зеленодольск муниципаль районы Волга елгасы аша, маршрут буенча Зеленодольск шәһәре пгт. Түбән Вязовые; Мамадыш муниципаль районы Кама елгасы аша, маршрут буенча Соколка авылы Яңа Закамский бистәсе. Ачылуга ике боз кисеме планлаштырылган: - Югары Ослан муниципаль районы, Волга елгасы аша, «Аракчино бистәсе (Казан шәһәре) - Югары Ослан авылы; - Алабуга муниципаль районы, Кама елгасы аша, Покровское авылы - Кызыл ачкыч Бистәсе маршруты буенча. 20.12.2023 елгы мәгълүматларга караганда, кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарының 110ы кулланыла (кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарының 110ы). 1.2.4. «Татарстан Республикасы Юстиция министрлыгы» Федераль дәүләт бюджет учреждениесенең экологик хәле атмосфера һавасының пычрану халәтен даими тикшерә. Каралган чорда максималь бер тапкыр ПДКм арту очраклары.Р.билгеләнгән матдәләр буенча теркәлмәгән. Һаваның гомуми пычрану дәрәҗәсе уртача. 1.2.5. Узган атнада Татарстан Республикасы территориясендә радиация фоныннан артып киткән радиация, химик, биологик хәл теркәлмәгән. Татарстан Республикасы территориясендә радиацион, химик һәм биологик хәл норма чикләрендә булган. 1.2.6. Роспотребнадзорның Татарстан Республикасы буенча идарәсе мәгълүматлары буенча 2023 елның 18-24 декабрендә 1510 COVID-19 очрагы теркәлгән, 1875 кеше савыккан. 1517 1622 0 1510 1875 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 Авырып Китте Савыкты Үлде 11.12-17.12 18.12-24.12 4 1.2.7. Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе мәгълүматлары буенча котыру авырулары һәм башка аеруча куркыныч йорт һәм кыргый хайваннар авырулары очраклары хисап чорында эпизоотик хәл теркәлмәгән. Әтнә муниципаль районы территориясендә эре мөгезле терлекләрдә бруцеллезның 1 очрагы буенча карантин чаралары контрольдә тотыла. 1.3. Потенциаль куркыныч объектларда, нефть үткәргечләрдә, һава, тимер юл һәм су транспортында аварияләрнең техноген хәле теркәлмәгән. 1.4. Прогнозның аклануы узган чорда 94% тәшкил итә. II. Гадәттән тыш хәлләр һәм һәлакәтләр куркынычы фаразы 2.1. Табигый характердагы гадәттән тыш хәлләр барлыкка килү куркынычы 2.1.1. Метеорологик күренешләр фаразы (Татарстан Республикасы УГМС ФДБУ мәгълүматлары буенча) куркыныч метеорологик күренешләр: фаразланмый. Начар метеорологик күренешләр: фаразланмый. 27 декабрьдә 18 сәгатьтән 28 декабрьдә 18 сәгатькә кадәр Казанда: болытлы, төнлә аязучан. Төнлә явым-төшемсез. Көндез урыны белән бераз кар. Җил көнбатыш, төньяк-көнбатыш 5-10 м/с, көндез урыны белән 13 м/с.минималь һава температурасы төнлә -6..-8С. көндез һаваның максималь температурасы -2..- 4С. юлларда бозлавык. Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды буенча (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы, төнлә аязлар белән. Төнлә явым-төшемсез. Көндез урыны белән бераз кар. Җил көнбатыш, төньяк-көнбатыш 510 м/с, көндез урыны белән 13 м/с.минималь һава температурасы төнлә -5..-8С. көндез һаваның максималь температурасы -2..- 5С. юлларда бозлавык. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): болытлы, төнлә аязучан. Кечкенә Кар. Җил көнбатыш, төньяк-көнбатыш 5-10 м/с, көндез урыны белән 13 м/с.минималь температура 5 һава төнлә -6..-10С. көндез һаваның максималь температурасы -3..- 6С. юлларда бозлавык. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Агерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: болытлы, төнлә аязучан. Кечкенә Кар. Җил көнбатыш, төньяк-көнбатыш 510 м/с, көндез урыны белән 13 м/с.минималь һава температурасы төнлә -6..- 9С. көндез һаваның максималь температурасы -3..7С.юлларда бозлавык. 28 декабрьдә 18 сәгатьтән 29 декабрьдә 18 сәгатькә кадәр болытлы. Кечкенә Кар. Көнбатыш җиле 611, урыны белән 14 м/с.кадәр. төнлә һаваның минималь температурасы -7..-12С. көндез һаваның максималь температурасы -4..9С. юлларда бозлавык. 29 декабрьдә 18 сәгатьтән 30 декабрьдә 18 сәгатькә кадәр болытлы. Кар, көндез аерым районнарда юеш кар. Көндез урыны белән буран. Җил көньяк-көнбатыш, көньяк 49 м/с, көндез урыны белән 13 м/с.минималь һава температурасы төнлә -6..-11с. көндез һаваның максималь температурасы -4..+1С. юлларда бозлавык. 30 декабрьдә 18 сәгатьтән 31 декабрьдә 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кечкенә Кар. Төньяк-көнчыгыш җиле 3-5 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -10..-12С. көндез һаваның максималь температурасы -8..- 10 с. юлларда бозлавык. 31 декабрьдә 18 сәгатьтән 1 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кечкенә Кар. Җил төньяк-көнбатыштан 4-5 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -14..-16с. көндез һаваның максималь температурасы -13..-15 С.юлларда бозлавык. 1 гыйнварда 18 сәгатьтән 2 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кечкенә Кар. Көньяк-Көнчыгыш җиле 410 м/с. Төнлә һаваның минималь температурасы -7..- 9С. көндез һаваның максималь температурасы -10..- 12 С. юлларда бозлавык. 2 гыйнварда 18 сәгатьтән 3 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кечкенә Кар. Көньяк-Көнчыгыш җиле 410 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -11..-13с. көндез һаваның максималь температурасы -7..9С. юлларда бозлавык. 3 гыйнварда 18 сәгатьтән 4 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кечкенә Кар. Көньяк-Көнчыгыш җиле 514 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -9..11 с. Көндез һаваның максималь температурасы -10..- 12 С. юлларда бозлавык. 6 4 гыйнварда 18 сәгатьтән 5 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кайвакыт бераз кар. Көньяк-Көнчыгыш җиле 610 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -4..- 6С. көндез һаваның максималь температурасы -6..8С. юлларда бозлавык. 5 гыйнварда 18 сәгатьтән 6 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Кечкенә Кар. Җил көньяк-көнбатыштан 4-8 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -12..-14с. көндез һаваның максималь температурасы -8..- 10 с. юлларда бозлавык. 6 гыйнварда 18 сәгатьтән 7 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Зәгыйфь кар. Төнлә һаваның минималь температурасы -13..-15С. көндез һаваның максималь температурасы -11..13 с. юлларда бозлавык. 7 гыйнварда 18 сәгатьтән 8 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Зәгыйфь кар. Төнлә һаваның минималь температурасы -18..-20С. көндез һаваның максималь температурасы -16..18 С. юлларда бозлавык. 8 гыйнварда 18 сәгатьтән 9 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Башлыча явым-төшемсез. Төнлә һаваның минималь температурасы -23..-25С. көндез һаваның максималь температурасы -21..23 С. юлларда бозлавык. 9 гыйнварда 18 сәгатьтән 10 гыйнварда 18 сәгатькә кадәр (сайт мәгълүматлары буенча) https://meteoinfo.ru) болытлы. Башлыча явым-төшемсез. Төнлә һаваның минималь температурасы -24..-26с.көндез һаваның максималь температурасы -21..23 С. юлларда бозлавык. 2.1.2. Биналар һәм корылмалар түбәсеннән бозлар һәм кар массалары төшү, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) - кар туплану, һаваның начар тискәре температурасы явым-төшемнәр белән бергә). 2.1.3. Гидрологик күренешләрне фаразлау гидрологик характердагы гадәттән тыш хәлләр фаразланмый. 2.1.4. Татарстан Республикасы территориясе сейсмологик хәлне фаразлау Түбән сейсмик куркыныч белән характерлана. Җир тетрәүләр килеп чыгуы бик шикле. 7 2.1.5. Радиация куркынычлыгы фаразы радиация куркынычлыгы белән бәйле гадәттән тыш хәл барлыкка килү куркынычы фаразланмый. 2.1.6. Геомагнит активлыгы фаразы Gismeteo компаниясенең рәсми сайты Центр Фобос мәгълүмат порталы мәгълүматлары буенча 28.12.2023 елдан 10.01.2024 елга кадәр кечкенә геомагнит бозылулар фаразлана. 2.1.7. «Гидроспецгеология» ФДБУ мәгълүматлары буенча кышкы чорда Татарстан Республикасы территориясендә җир өермәсе процессының активлыгы түбән булыр дип көтелә. 2.1.8. Су объектларында гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү фаразы кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында һәм сулыкларда кешеләр һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле бозлы кисешләрдә гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы бозда, каеннарда, промоиннарда үз - үзеңне тоту кагыйдәләрен бозу). 2.1.9. Биологик Чыганаклар эпидемияләр барлыкка килү фаразы кискен респиратор вирус инфекцияләре, грипп һәм COVID-19 коронавирус инфекциясе сезонлы авырулар санының үсүе фаразлана. Химик матдәләр, дарулар, наркотиклар белән агулану ихтималы саклана. Кискен эчәк инфекцияләренең аерым очракларын ачыклау мөмкин. Эпизоотияләрнең барлыкка килү фаразы Африка дуңгыз чумасы, кошларның Югары патоген гриппы, бруцеллез, йорт һәм кыргый хайваннар арасында котыру һәм котыру вируслары белән авыруның аерым очраклары барлыкка килү ихтималы саклана. 2.2. Техноген характердагы гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы 2.2.1. Көнкүреш газы шартлаулары, угар газы белән агулану торак секторда һәм икътисад объектларында көнкүреш газы шартлау ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү - технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу Һәм үтәмәү, ут белән саксыз эш итү, биналарда җиңел янучан һәм шартлау куркынычы булган матдәләрне саклау, газ газының нык тузуы җиһазлар, биналарның һәм корылмаларның тузган хәле). Кешеләрне эксплуатация кагыйдәләрен бозу яки мич һәм газ җиһазларының төзексезлеге нәтиҗәсендә, шулай ук гаражларда автомобильләрне эксплуатацияләгәндә куркынычсызлык чараларын үтәмәү нәтиҗәсендә углекислый газ белән агулану куркынычы бар. 8 2.2.2. Техноген янгыннар (шартлаулар) Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының «Татарстан Республикасы территориясендә махсус янгынга каршы режим урнаштыру турында» 08.12.2023 ел, №1581 карары белән 2023 елның 25 декабреннән 2024 елның 8 гыйнварына кадәр Татарстан Республикасы территориясендә махсус янгынга каршы режим урнаштырылган. Техноген янгыннар һәм аларда һәлак булучылар булу ихтималы арта (гадәттән тыш хәл чыганагы - пиротехник продукция белән дөрес эшләмәү, сыйфатсыз пиротехник продукция, янгын куркынычсызлыгы таләпләрен бозу, төзек булмаган мич, электр һәм башка җиһазлар куллану, ут белән саксыз эш итү, электр үткәргечнең төзексезлеге һәм нык тузганлыгы). Оешмаган саклау һәм сату урыннарында яңа ел пиротехникасы шартлаулары белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу ихтималы бар. Пиротехниканы, шул исәптән сыйфатсыз пиротехник әйберләрне куллану кагыйдәләрен бозу нәтиҗәсендә, халык арасында травматизм һәм пешү куркынычлары, куркыныч зона чикләрендәге объектларның зарарлануы, нигездә пиротехник әйберләрне куллану өчен әзерләнмәгән урыннарда, кире кагылмый. 2.2.3. Транспорттагы вакыйгалар 2.2.3.1. Юл - транспорт һәлакәтләре автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, хәрәкәт өчен трассаларны ябу һәм республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санын арттыру белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы бозлавык, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Юл-транспорт һәлакәтләренең иң зур куркынычы Казан, Яр Чаллы, Түбән Кама шәһәрләрендә, территорияләре буенча федераль трассалар үтә торган районнарда бар: М-5 «Урал», М-7 «Волга», Казан-Ырымбур, Казан-Ульяновск: г. Казан-М - 7 «Волга» трассасы (753-777 км), күрү мөмкинлеге чикләнгән кискен борылыш; Мамадыш муниципаль районы-М - 7 «Волга» трассасы (969-970 км)-борылыш һәм күрү мөмкинлеге чикләнгән текә күтәрелеш; Тукай муниципаль районы һәм Яр Чаллы шәһәре - М-7 «Волга» трассасы (1044-1048 км, 10521053 км, 10641077 км), Тукай районы һәм Яр Чаллы шәһәре муниципаль юллары белән көйләнмәгән киселешләр; Бөгелмә муниципаль районы М-5 трассасы Урал (12441248 км) күрү мөмкинлеге чикләнгән күтәрелеш; Баулы муниципаль районы М-5 трассасы Урал, (12681270 км) борылышлы һәм күрү мөмкинлеге чикләнгән текә күтәрелеш. 9 2.2.3.2. Тимер юл транспортында аварияләр килеп чыгу ихтималы саклана, шул исәптән куркыныч йөкләр ташу вакытында (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) - уңайсыз метеорологик күренешләр, машина йөртүчеләрнең юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәве (светофорның тыю сигналына тимер юл кичүләренә чыгу), автомат шлагбаумнар булмау тимер юл кичүләрендә). 2.2.3.3. Һава транспортында аварияләр авиация транспортын эксплуатацияләү һәм сынау белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы уңайсыз метеорологик күренешләр, очышларны әзерләү һәм башкару кагыйдәләрен бозу). 2.2.4. Энергия белән тәэмин итү һәм ТКХ объектларында аварияләр республика территориясендә коммуналь тормыш тәэмин итү системалары эшендә аварияләр белән бәйле локаль дәрәҗәгә кадәр гадәттән тыш хәлләр һәм һәлакәтләр килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы - уңайсыз метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, җитештерү-технологик нормаларны һәм кагыйдәләрне бозу һәм үтәмәү). 2.2.5. Сәнәгать объектларында, газүткәргечләрдә һәм нефть үткәргечләрендә аварияләр булу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы - җиһазларның җитешсезлекләре, рөхсәтсез керүләр, иң тузган участокларда өзеклекләр, куркынычсызлык таләпләрен бозулар, нефть үткәргечләрнең трасса корылмалары янында куркынычсызлыкны җитәрлек оештырмау һәм продукция үткәргечләре, техник һәм технологик сәбәпләр - газ кулланучы җайланмаларны яндыру вакытында шартлаулар, газүткәргечләргә автотранспорт белән механик зыян килү, тышкы газүткәргечләрнең коррозиясе яки начар сыйфаты, ремонт-профилактика эшләре үткәрү, туфракны утырту). Технологик режимны бозу һәм куркынычсызлык техникасын үтәмәү нәтиҗәсендә потенциаль куркыныч һәм җитештерү объектларында аварияләр килеп чыгу ихтималы бар. Табигый һәм техноген гадәттән тыш хәлләр барлыкка килү куркынычын фаразлауның китерелгән бәяләмәләре Татарстан Республикасы территориясендә килеп туган вәзгыятькә бәйле рәвештә көндәлек оператив фаразларда төгәлләнәчәк. 10 III. Федераль башкарма хакимият органнарының территориаль органнарына, Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, ведомство һәм оешма җитәкчеләренә тәкъдим ителә торган превентив чараларны тәкъдим итәргә: - «Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгы» мобиль кушымтасын үз эшчәнлегендә куллану буенча эшне оештыру, шулай ук әлеге мобиль кушымтаның файдасы һәм мөмкинлекләре турында халыкка мәгълүмат бирү, куркынычсыз тәртип культурасын арттыру максатларында; - гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештыру; - аварияләр һәм гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен җәлеп ителә торган көчләрнең һәм чараларның әзерлеген тикшерү; - шәһәр округлары һәм муниципаль районнарның ЕДДС, тормышны тәэмин итү предприятиеләренең, потенциаль куркыныч һәм критик мөһим объектларның ДДС әзерлеген инструктировкалау һәм тикшерү оештыру;-авария-коткару һәм ремонт-тергезелеш формированиеләре, мөмкин булган аварияләрне һәм гадәттән тыш хәлләрне бетерү өчен билгеләнгән; - торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; - хәбәр итү һәм янгын сүндерү системаларының, ашыгыч хезмәтләр белән элемтә чараларының эшләвен тикшерергә.; - торак йортларга һәм социаль инфраструктура объектларына электр энергиясен өзлексез бирүне тәэмин итү һәм бу эшне контрольдә тотуны оештыру; - янгынга каршы куркынычсызлык өлкәсендә бурычларны хәл итәргә вәкаләтле органнарга янгынга юл куймау буенча эшне көчәйтергә; - Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының «2023 елга гражданнар оборонасы, гадәттән тыш хәлләрне кисәтү һәм бетерү, янгын куркынычсызлыгын һәм су объектларында кешеләрнең куркынычсызлыгын тәэмин итү өлкәсендәге төп чаралар планын һәм идарә органнарын, Гражданнар оборонасы көчләрен һәм территориаль оборона көчләрен әзерләү буенча оештыру-методик күрсәтмәләрне раслау турында»23.01.2023 № 94-р боерыгы нигезендә чараларны үтәүне тәэмин итү 2023 елга Татарстан Республикасының Гадәттән тыш хәлләрне кисәтү һәм бетерү подсистемалары"; - «гадәттән тыш хәлләрдә халыкны беренче чиратта тормыш белән тәэмин итүне оештыру турында» 21.02.2023 № 05-23р Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр һәм гадәттән тыш хәлләр министрлыгының һәм Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының 21.02.2023 № 06 - 23р боерыгы нигезендә чараларның үтәлешен тәэмин итү;-«эксплуатация куркынычсызлыгын тәэмин итү буенча өстәмә чаралар турында»йорт эчендәге газ җиһазлары"; 11 - «2023 елда Татарстан Республикасында янгын куркынычсызлыгын тәэмин итү чаралары турында» 06.03.2023 № 209 Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты карары нигезендә чараларның үтәлешен тәэмин итү; - «Татарстан Республикасында су объектларында халык куркынычсызлыгын тәэмин итү чаралары турында»17.10.2023 № 22-23р Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ОПБ карары нигезендә чараларның үтәлешен тәэмин итү 2023-2024 елларның кышкы чоры"; - «Татарстан Республикасы территориясендә махсус янгынга каршы режим урнаштыру турында»Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 08.12.2023 № 1581 карары нигезендә чараларның үтәлешен тәэмин итәргә. Татарстан Республикасы дәүләт хакимияте башкарма органнарына, Татарстан Республикасы Муниципаль берәмлекләре һәм авыл җирлекләре башлыкларына: - санитар таләпләрне үтәп һәм зыян күргән гражданнарны барлык кирәкле ярдәм белән тәэмин итеп, вакытлыча урнаштыру пунктларын үз вакытында җәелдерүне тәэмин итү буенча чаралар күрергә; - энергия белән тәэмин итүнең резерв чыганакларының әзерлеген тәэмин итәргә; - полигоннарда каты көнкүреш калдыкларын һәм янгынга каршы режимны күмүнең технологик кагыйдәләрен үтәүне контрольдә тотуны көчәйтергә; - янгын сүндерү автомобильләре белән су алу өчен табигый һәм ясалма су чыганакларын һәм керү юлларын төзек хәлдә тотуны тәэмин итәргә; - янгын куркынычсызлыгы һәм көнкүреш (челтәр һәм баллонлы) газ; - халыкка янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганаклары янында шәхси автотранспортны парковкалауның рөхсәт ителмәве турында хәбәр итәргә, кирәк булганда янгын сүндерү автомобильләренә су чыганакларына керүне кыенлаштыра торган автотранспортны эвакуацияләүне оештырырга. - баланста булган тышкы янгынга каршы су чыганакларының эшчәнлеген тикшерергә; - янгын сүндерү автомобильләре белән су алу өчен табигый һәм ясалма су чыганакларын һәм керү юлларын төзек хәлдә тотуны тәэмин итәргә; - янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итәргә; - кешеләрне янгын турында хәбәр итү чараларының тотрыклы эшләвен тәэмин итү. - кар массаларының мөмкин булган төшү урыннарын тикшерүне оештырырга һәм куркынычсызлык чараларын үтәп, аларның ясалма төшүен вакытында үткәрергә; - халык арасында Елга үзәннәренең, чокырларның, карьерларның, тимер юл өемнәренең текә битләреннән кар төшү куркынычы турында аңлату эшен оештырырга, һәм балаларны контрольдә тотуны көчәйтергә һәм мондый урыннарда уеннарга юл куймаска кирәк; 12 киң пролетлы һәм яссы япмалы биналарга һәм күпләп җыела торган урыннарга аерым игътибар биреп, биналарны һәм корылмаларны сайлап тикшерү үткәрергә; - коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү буенча эшне оештырырга реклама конструкцияләре һәм баннерлары, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм тышкы янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту. Юл-транспорт һәлакәтләрен булдырмау өчен: - авария хәленә коммуналь һәм юл хезмәтләренең вакытында җавап бирүен тәэмин итү; - ЮХИДИ органнары белән берлектә юл-транспорт һәлакәтләре барлыкка килүгә иң куркыныч автомобиль трассаларында авария хәлләрен кисәтү чараларын гамәлгә ашыру, шул исәптән юл-транспорт һәлакәтләре саны һәм авырлыгы буенча иң куркыныч юл-транспорт һәлакәтләре участокларын "каплау" планнарын төгәлләштерү; - балаларны һәм куркыныч йөкләрне (АХОВ, нефть продуктлары) ташу һәм йөртүчеләрне рейска кадәр әзерләү өчен кулланыла торган транспортның техник торышын контрольдә тоту; - юл япмасының хәле начараю турында халыкка вакытында мәгълүмат бирүне тәэмин итү, юл - транспорт һәлакәтләренә җавап бирүгә коткару хезмәтләренең әзерлеген контрольдә тотуны тәэмин итү; - җаваплы ведомстволарга һәм оешмаларга юл-транспорт һәлакәтенең торышын контрольдә тотуны тәэмин итү покрытия; ЮХИДИ органнары белән берлектә рейдлар үткәрүне һәм автомобиль хуҗаларын тупас бозулар өчен тикшерүне тәэмин итәргә; - оешкан төркем балаларның автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә. Тормышны тәэмин итү системаларында аварияләрне булдырмау максатларында: - җиһазларны, җылылык кулланучы җайланмаларны, җылылык челтәрләре үткәргечләрен, подстанцияләрне, биналарны җылылык белән тәэмин итүнең эчке системаларын профилактикалау, ремонтлау һәм алыштыру буенча эшләр башкару; - җиһазларның, материалларның авария запасларын төзәтү һәм төзәтү (тулыландыру) җиһазлар; торак - коммуналь хуҗалык системасында мөмкин булган аварияләрне бетерүгә әзерлек. Су объектларындагы һәлакәтләрне һәм гадәттән тыш хәлләрне булдырмау өчен республика халкы булган су объектларында куркынычсыз тәртип кагыйдәләре буенча аңлату һәм профилактика эшләрен дәвам итәргә.