2023 елның 20 декабренә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1.Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу куркынычы уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация – кисәтү метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында 2023 елның 21 декабреннән 20 декабрьдә 18 сәгатькә кадәр Татарстан Республикасы территориясендә һәм Казан шәһәрендә 20 декабрьдә: - төнлә һәм иртән көчле кар, дымлы кар; күрү начарлану белән буран көтелә 5001000 м һәм аннан да азрак; бозлавык; төнлә һәм көндез томан һәм көчле җил (төнлә һәм иртән 15-20 м/с, көндез 16 м/с); юлларда көчле бозлавык, урыны белән кар явып тора. Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) электр белән тәэмин итү системаларында электр линияләре һәм электр линияләре зарарлану (өзелү), аз ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр һәм манара краны җимерелү, иске агачлар егылу авиация һәлакәтләре, аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшенең бозылуы белән бәйле аварияләр куркынычы автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы (аварияләр) белән бәйле куркынычлар ТКХ объектларында электр, җылылык, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең угар газы белән агулану куркынычы гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) табигый чыганаклары кешеләрнең һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы сулыкларның бозлары астында бозлавык һәм Кар массаларының биналар түбәсеннән төшүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы һәм корылмалар, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу куркынычы белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре югары куркыныч дәрәҗәсе; уртача куркыныч дәрәҗәсе; югары куркыныч дәрәҗәсе; түбән куркыныч дәрәҗәсе. 2023 елның 20 декабренә 19 декабрьдә 18 сәгатьтән 2023 елның 20 декабрендә 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: Болытлы. Төнлә һәм иртән кар, дымлы кар, урыны белән көчле; аерым районнарда буран, урыны белән ачлык. Көндез дымлы кар һәм яңгыр рәвешендә явым-төшем. Төнлә һәм көндез аерым районнарда томан. Көньяк-көнбатыш җиле 712 м/с, төнлә һәм иртән 1520 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы 0..-2˚. Көндез һаваның максималь температурасы +2..+4˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, кар басулары. Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы. Төнлә һәм иртән кар, дымлы кар, урыны белән көчле; кайбер районнарда буран, урыны белән ачлык. Көндез дымлы кар һәм яңгыр рәвешендә явым-төшем. Төнлә һәм көндез аерым районнарда томан. Көньяк-көнбатыш җиле 712 м/с, төнлә һәм иртән 1520 м/с, көндез урыны белән 16 м/с.минималь һава температурасы төнлә 0..-3˚. Көндез һаваның максималь температурасы +1..+4˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, кар басулары. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): болытлы. Төнлә һәм иртән кар, дымлы кар, урыны белән көчле; кайбер районнарда буран, урыны белән ачлык. Көндез дымлы кар һәм яңгыр рәвешендә явым-төшем. Төнлә һәм көндез аерым районнарда томан. Көньяк-көнбатыш җиле 712 м/с, төнлә һәм иртән 1520 м/с, көндез урыны белән 16 м/с.минималь һава температурасы төнлә -1..-4˚. Көндез һаваның максималь температурасы +1..+4˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, кар басулары. 3 Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы буенча (Алабуга, Менделеевск, Агерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы): болытлы. Төнлә һәм иртән кар, дымлы кар, урыны белән көчле; аерым районнарда буран, урыны белән ачлык. Көндез дымлы кар һәм яңгыр рәвешендә явым-төшем. Төнлә һәм көндез аерым районнарда томан. Көньяк-көнбатыш җиле 712 м/с, төнлә һәм иртән 1520 м/с, көндез урыны белән 16 м/с. Төнлә һаваның минималь температурасы -2..-5˚. Көндез һаваның максималь температурасы +1..+4˚. Юлларда бозлавык, урыны белән көчле, кар басулары. 2. Гадәттән тыш хәлләр (югары әзерлек) Түбән Кама муниципаль районы Башкарма комитетының 2023 елның 25 июлендәге 699 номерлы карары белән 25 июльдән Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы территориаль подсистемасының Түбән Кама звеносы идарә органнары һәм көчләре өчен махсус боерыкка кадәр муниципаль характердагы гадәттән тыш хәл режимы кертелде һәм җирле дәрәҗәдә җавап бирү билгеләнде. 3. 19.12.2023 08.00 сәгатькә булган хәл буенча гидрологик хәл: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 50,32 М (-3 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 45,5 М.Түбән Кама сусаклагычында Чаллы шәһәре янында су 62,90 м (-2 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 61,7 м. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 50,76 м (+23 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 4. Татарстан Республикасы территориясендә бозлы хәл ике боз кисеме эшли: – Зеленодольск МР Волга елгасы аша, маршрут буенча Зеленодольск шәһәре-пгт. Түбәнге Вязовые; Мамадыш МР Кама елгасы аша, маршрут буенча Соколка авылы Яңа Закамский бистәсе. Ачылуга ике боз кисеме планлаштырылган: - Югары Ослан МР, Волга елгасы аша, «Аракчино бистәсе (Казан шәһәре) – Югары Ослан авылы; - Алабуга МР, Кама елгасы аша, Покровское авылы - Кызыл ачкыч Бистәсе маршруты буенча. 4 19.12.2023 елгы мәгълүматларга караганда, 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын кулланыла (барлыгы 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын). 5. Гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) фаразы 5.1 гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) техноген чыганаклары электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (җимерелү), аз ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр җимерелү, иске агачлар һәм манара краны егылу белән бәйле электр белән тәэмин итү системаларында гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы – җил 1520 м/с, бозлы ятмалар). Авиация һәлакәтләре һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә бозылу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы 15-20 м/с җил, томан, бозлы ятмалар, көчле кар, 500-1000 метрга кадәр күрү начарлану белән буран). Автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, юл хәрәкәте өчен трассаларны ябу һәм республика автомобиль юлларында, шулай ук тимер юл транспортында юл – транспорт һәлакәтләре саны арту белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (хәлләр) томан, көчле кар, 5001000 метрга кадәр күрү начарлану белән буран, бозлавык, көчле бозлавык, кар басу, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Техноген янгыннар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агуланулары, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). 5.2. Гадәттән тыш хәлнең табигый чыганаклары (бәла – казалар) табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгаларның барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (бәла-казалар) томан, күрү мөмкинлеге 5001000 метрга кадәр начарлану белән буран). Кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында һәм сулыкларның боз астына кешеләр һәм техниканың җимерелүе белән бәйле боз аша чыгу урыннарында гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы кешеләрнең нык булмаган бозга чыгуы, бозда үз – үзләрен тоту кагыйдәләрен бозу, каеннар, промоиннар). Биналар һәм корылмалар түбәсеннән бозлар һәм кар массалары төшү, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр барлыкка килү ихтималы арта (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) – кар туплану, уңай көндезге температура катнаш явым-төшемнәр белән бергә). 5 6. Тәкъдим ителгән превентив чаралар: тәкъдим ителгән превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, барлыкка килү куркынычы турында халыкны вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә гадәттән тыш хәлләр һәм аларның эш тәртибе; халыкны вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүматлаштыруга, шулай ук ММЧ белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерү; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерү; Муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны яисә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамаларны («Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУ, Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа)кичекмәстән урнаштыруны оештыру; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәтен контрольдә тотуны тәэмин итәргә; мөмкин булган җыелу урыннарын тикшерүне оештырырга кар массалары һәм аларны вакытында ясалма рәвештә җимерү куркынычсызлык чараларын үтәп; халык арасында елга үзәнлекләренең, чокырларның, карьерларның, тимер юл өемнәренең текә битләреннән кар төшү куркынычы һәм балаларны контрольдә тотуны көчәйтү һәм мондый урыннарда уеннарга юл куймау зарурлыгы турында аңлату эшен оештырырга; киң пролетлы һәм яссы япмалы биналарга һәм кешеләр күпләп җыела торган урыннарга аерым игътибар биреп, биналарны һәм корылмаларны сайлап тикшерү үткәрергә; коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен, киң форматлы реклама конструкцияләрен һәм баннерларны кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм тышкы янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту буенча эшне оештырырга; янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итегез. 6 "Татарстан Республикасы МДМС" ФДБУ тәкъдим итәргә: фаразланган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына массакүләм мәгълүмат чаралары аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә тәкъдим итәргә: республика юллары буенча пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оештырылган пассажирлар йөртүне чикләргә яки тыю. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республиканың юл хезмәтләренә түбәндәге киңәшләрне бирергә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юл юллары буенча транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; юл транспорты начарланганда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тотарга начар метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан шартлар; транспортны туктатуга китергән үткәрү сәләте кимегән яки юл япмасының бөтенлеге бозылган очракта, тыгынны бетерү өчен көчләрне һәм чараларны шунда ук юнәлтергә. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итүчеләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; мәктәп автобусларының республика юллары буенча хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итү. Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә: резерв туклану чыганакларының һәм аларны мөмкин булган куллану урынына җиткерү чараларының әзерлеген тикшерергә; торак сектордагы хәлләр, Су җыюлар, чистарту корылмалары турында мәгълүматны Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; метеорологик күренешләр комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклылыгы; авария-тергезелеш һәм ремонт хезмәтләренең аларның нәтиҗәләрен бетерүгә әзерлеге; Татарстан Республикасының авария-техник запасы хисабына (кирәк булганда) гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен метеорологик күренешләр комплексына дучар булган торак пунктларга матди-техник чаралар бирүне тәэмин итү. 7» Сетевая Компания " АҖ Татарстан Республикасы Тәкъдим Итәргә: объектларны авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең Кризис хәлләрендәге идарә Үзәге арасында мәгълүмат алмашу һәм хәлне нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда авария-тергезелеш бригадаларының кичекмәстән реакциясен тәэмин итәргә торак пунктларда һәм объектларда. ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда җирле үзидарә органнарына тискәре фаразны вакытында җиткерергә, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген; превентивлар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча чаралар; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына тәкъдим итәргә: республикада барлыкка килгән метеорологик вәзгыять, уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле гадәттән тыш хәлләр һәм вакыйгалар килеп чыкканда гамәлләр турында Татарстан Республикасы халкына мәгълүмат бирүне оештырырга. 7. Метеорологик хәл узган тәүлектә узган тәүлеккә уңайсыз метеорологик күренешләр фаразланган: көчле җил 1517 м/с, күрү мөмкинлеге 1000 м-дан кимрәк булган буран, юлларда бозлавык, кар басулар барлыкка килү. Прогноз өлешчә акланган. Узган тәүлектә республикада җылы һава торышы билгеләп үтелде, кайвакыт бераз кар, көндез көньяк-көнчыгышта буран, төнлә урыны белән бозлавык. Көндез һаваның максималь температурасы һәм бүген төнлә һаваның минималь температурасы 0 тәшкил итә.. -3˚. 8. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 85% тәшкил итә.