2023 елның 2 декабренә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1.Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (хәл – әхвәлләр) килеп чыгу куркынычы уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация - кисәтү метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында 2023 елның 1 декабреннән 1 декабреннән 18 сәгатенә кадәр 1 декабрь кичендә, төнлә һәм көндез 2 декабрьдә Татарстан Республикасында урыннарда көтелә: - 1 декабрь кичендә, төнлә һәм 2 декабрь иртәсендә томан (һәм Казанда); 2 декабрь иртәсендә көчле кар һәм 1000 метрдан да кимрәк күрү мөмкинлеге булган буран, юлларда кар ява. Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлләрнең (һәлакәтләрнең) техноген чыганаклары авиация һәлакәтләре, аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшен бозу белән бәйле куркынычлар автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санын арттыру белән бәйле куркынычлар электр белән тәэмин итү системаларында электр линияләренә һәм элемтә линияләренә зыян китерү (өзелү) белән бәйле аварияләр куркынычы (аварияләр) торак-коммуналь хуҗалык объектларында электр, җылылык, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең угар газы белән агулану куркынычы кышкы тукталыш урыннарына баручы елга судноларын эксплуатацияләү белән бәйле су объектларында һәлакәтләр барлыкка килү куркынычы гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) табигый чыганаклары кешеләрнең боз астына төшүләре белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы сулыкларда кешеләр барлыкка килү куркынычы табигатьтә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре югары куркыныч дәрәҗәсе; уртача куркыныч дәрәҗәсе; югары куркыныч дәрәҗәсе; - куркынычның түбән дәрәҗәсе. 2023 елның 2 декабренә 1 декабрьдә 18 сәгатьтән 2023 елның 2 декабрендә 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: Болытлы. Төнлә бераз кар. Көндез кар, урыны белән буран. Төнлә һәм иртән томан. Җил көньяк-көнчыгыштан төньяк-көнбатышка 6-11 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -7..-9˚. Көндез һаваның максималь температурасы -3..-5˚. Юлларда бозлавык. Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы. Төнлә бераз кар. Иртән һәм көндез кар, урыны белән буран. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Җил көньяк-көнчыгыштан төньяк-көнбатышка 6-11 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -7..-10˚. Көндез һаваның максималь температурасы -3..-5˚. Юлларда бозлавык, көндез кар ява. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): болытлы. Төнлә бераз кар. Иртән һәм көндез кар, урыны белән көчле, урыны белән буран. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Җил көньяк-көнчыгыш, төньяк-көнбатышка 611 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -6..-9˚. Көндез һаваның максималь температурасы -2..-4˚. Юлларда бозлавык, көндез кар ява. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Агерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: Болытлы. Төнлә бераз кар. Иртән һәм көндез кар, урыны белән көчле, урыны белән буран. Төнлә һәм иртән аерым районнарда томан. Җил көньяк-көнчыгыштан төньяк-көнбатышка 6-11 м/с.төнлә һаваның минималь температурасы -5..-8˚. Көндез һаваның максималь температурасы 0..-3˚. Юлларда бозлавык, көндез кар ява. 3 2. Гадәттән тыш хәлләр (югары әзерлек) Түбән Кама муниципаль районы Башкарма комитетының 2023 елның 25 июлендәге 699 номерлы карары белән 25 июльдән Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы территориаль подсистемасының Түбән Кама звеносы идарә органнары һәм көчләре өчен махсус боерыкка кадәр муниципаль характердагы гадәттән тыш хәл режимы кертелде һәм җирле дәрәҗәдә җавап бирү билгеләнде. 3. 08.00 01.12.2023 елгы хәл буенча «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ мәгълүматлары буенча: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 50,51 М (+5 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 45,5 М.Түбән Кама сусаклагычында Чаллы шәһәре янында су 63,15 м (-2 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 61,7 м. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 50,84 м (+4 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 4. Республиканың елгаларында һәм сусаклагычларында боз барлыкка килү процессы дәвам итә. Түбән Кама һәм Куйбышев сусаклагычларының күпчелек өлешендә боз катламы һәм тулы булмаган боз торышы барлыкка килүе билгеләнә. Татарстан Республикасы территориясендә боз аша чыгу урыннары юк. 01.12.2023 елгы мәгълүматларга караганда, кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарының 30ы кулланыла (кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарының 110ы). 5. Гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) фаразы 5.1 гадәттән тыш хәлләрнең (һәлакәтләрнең) техноген чыганаклары авиация һәлакәтләре һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә бозылу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) чыганагы 1000 метрдан азрак күренеп торган көчле кар, томан). Автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, юл хәрәкәте өчен трассаларны ябу һәм республика автомобиль юлларында юл – транспорт һәлакәтләре санын арттыру белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы югары (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-1000 метрдан да кимрәк күрү мөмкинлеге булган көчле кар, томан, кар басу, буран, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана, электр белән тәэмин итү системаларында, электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (җимерелү) белән бәйле (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы көчле явым – төшем). Су объектларында, шул исәптән елга 4 транспортын эксплуатацияләү белән бәйле, кышкы тукталыш урыннарына баручы корабларның (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – 1000 метрдан азрак күренеп торган көчле кар, томан, судно йөртүчеләрнең йөзү өчен су объектларыннан файдалануның техник нормативларын һәм кагыйдәләрен, шулай ук үз-үзләрен тоту кагыйдәләрен бозу ихтималы саклана суда, сусаклагычларда су дәрәҗәсе түбән). Техноген янгыннар (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агулануы, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу Һәм үтәмәү белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана.янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәү). 5.2. Гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) табигый чыганаклары кешеләрнең сулыклардагы боз астына төшүләре белән бәйле гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләрнең) чыганагы томан, буран, кешеләрнең нык булмаган бозга чыгуы, сулыкларда боз барлыкка килү процессы). Табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (һәлакәтләр) 1000 метрдан азрак күренеп торган көчле кар, томан, буран). 6. Тәкъдим ителгән превентив чаралар: тәкъдим ителгән превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, барлыкка килү куркынычы турында халыкны вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә гадәттән тыш хәлләр һәм аларның эш тәртибе; халыкны вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүматлаштыруга, шулай ук ММЧ белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерү; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерү; Муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны яисә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамаларны («Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУ, Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа)кичекмәстән урнаштыруны оештыру; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; 5 оешкан төркем балаларның автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәт итүен контрольдә тотуны тәэмин итәргә. «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ тәкъдим итәргә: фаразланган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына ММЧ аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә тәкъдим итәргә: республика юллары буенча пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оештырылган пассажирлар йөртүне чикләргә яки тыю. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республиканың юл хезмәтләренә түбәндәге киңәшләрне бирергә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юл юллары буенча транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; юл транспорты начарланганда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тотарга начар метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан шартлар; транспортны туктатуга китергән үткәрү сәләте кимегән яки юл япмасының бөтенлеге бозылган очракта, тыгынны бетерү өчен көчләрне һәм чараларны шунда ук юнәлтергә. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итүчеләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; мәктәп автобусларының республика юллары буенча хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итү. Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә: резерв туклану чыганакларының һәм аларны мөмкин булган куллану урынына җиткерү чараларының әзерлеген тикшерергә; торак сектордагы хәлләр, Су җыюлар, чистарту корылмалары турында мәгълүматны Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; метеорологик күренешләр комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклылыгы; авария-тергезелеш һәм ремонт хезмәтләренең аларның нәтиҗәләрен бетерүгә әзерлеге; Татарстан Республикасының авария-техник запасы хисабына (кирәк булганда) 6 гадәттән тыш хәл нәтиҗәләрен бетерү өчен метеорологик күренешләр комплексына дучар булган торак пунктларга матди-техник чаралар бирүне тәэмин итү. Татарстан Республикасы «Сетевая Компания» АҖ тәкъдим итәргә: объектларны авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең Кризис хәлләрендәге идарә Үзәге арасында мәгълүмат алмашу һәм хәлне нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; халык арасында авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда авария-тергезелеш бригадаларының кичекмәстән реакциясен тәэмин итәргә пунктлар һәм объектлар. ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда җирле үзидарә органнарына тискәре фаразны вакытында җиткерергә, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген; превентивлар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча чаралар; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына тәкъдим итәргә: республикада барлыкка килгән метеорологик вәзгыять, уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле гадәттән тыш хәлләр һәм вакыйгалар килеп чыкканда гамәлләр турында Татарстан Республикасы халкына мәгълүмат бирүне оештырырга. 7. Метеорологик хәл узган тәүлектә узган тәүлеккә уңайсыз метеорологик күренешләр фаразланган: томан, бозлавык. Прогноз акланган. Узган тәүлектә республикада аязучан болытлы һава торышы билгеләп үтелде, көндез урыны белән аз карлы, төнлә күпчелек территориядә карлы, урыны белән көнбатыш районнарда көчле. Кайбер районнарда томан, зәгыйфь бозлавык, төнлә буран күзәтелә. Көндез һаваның максималь температурасы -1 тәшкил итә..-9, бүген төнлә минималь һава температурасы -3 иде..-9, төньяк һәм көнчыгыш районнарда -16 кадәр. 8. Гадәттән тыш хәлләр/һәлакәтләр фаразларының аклануы узган тәүлектә гадәттән тыш хәлләр/һәлакәтләр фаразларының 82% тәшкил итә.