Авылда кооперациянең өстенлеге

Июль аеның беренче шимбәсендә кулланучылар кооперациясе хезмәткәрләре үзләренең һөнәри бәйрәмнәрен билгеләп үтәләр.

Алексеевск районы кулланучылар җәмгыяте хезмәткәрләре халыкны беренче чиратта кирәкле товарлар белән тәэмин итү буенча мөһим социаль функция башкаралар. Беренче чиратта бу кечкенә һәм ерак авылларда яшәүчеләргә кагыла.

Базар икътисады шартларында, ел саен көндәшлек кискенләшкәндә, Алексеевск кулланучылар җәмгыяте марканы тота һәм халыкка сыйфатлы һәм яңа продукция бирә. Моңа инану өчен без Левашевога юл тоттык, анда РайПО кибете генә эшли.

«Элек биредә шәхси хуҗалыклар да үз кибетләрен ачты, әмма хәзер алар ябылды, чөнки отышсыз», - ди район кулланучылар җәмгыяте системасында 12 ел эшләүче сатучы Светлана Боброва.

Светлана «Авыл кибете»республика программасы буенча биш ел элек төзелгән заманча кибеттә сата.

«Монда эссе булганда, кондиционер кабызабыз, кышын җылы, чөнки электр җылыткычлар тора һәм мин температураны үзем җайга сала алам. Кибеткә килгәч, алар иске бинадагы кебек салкын түгел, ә нинди тауарны сайлап алу турында гына уйласыннар өчен уңайлы шартлар тудырабыз. Левашевода якынча 400 кеше яши, һәм аларның һәрберсенең үз теләкләре бар. Күрше авыллардан Войкино, Базяково авылларыннан бик күп киләләр. Анда кибетләр ял көннәрендә эшләми. Товарның сыйфатлы һәм яңа булуы өчен тырышабыз. Сатып алучылар ихтыяҗларына   җавап биреп алар үтенече буенча төрле продуктларга яки хуҗалык товарларына заказ бирәбез. Көн саен продукцияне район кулланучылар җәмгыяте линиясе буенча товарлар алып киләләр, шулай ук 3-4 тәэмин итүче үз товарларын турыдан - туры китерә», - ди Светлана Александровна.

Шулай ук сатучы авыл халкының сатып алудагы өстенлекләре турында да сөйләде.

«Сүз дә юк, авыл кешеләренең икмәк беренче урында, кагыйдә буларак, төшке ашка сатып алына. Шулай ук ярма, кәнфит, казылыкларга да ихтыяҗ зур. Җәен, әлбәттә, туңдырма, газировка, минералка сатып алына. Хәзер шәһәрләрдән каникулларга килгән балалар күп. Җиләк - җимеш һәм яшелчәләрне яхшы алалар», - ди ул.

Авыл кибете киштәсендә яшелчәләр безне бик гаҗәпләндерде. Бәрәңге,суган, кәбестә – боларга барысына  да сорау бар. Светлана Александровна моны үз участокларында яшелчә утырта алмаган өлкән яшьтәге кешеләрнең күп булуы һәм аларны сатып алу җиңелрәк булуы белән аңлатты.

Кибеттә шулай ук порошоктан алып урын-җир кирәк-яракларына кадәр хуҗалык товарларының киң ассортименты тәкъдим ителгән.

«Алар шулай ук бик кирәк, кешеләр аларны ала. Һәр вак - төяк артыннан район үзәгенә бармыйсың», - дип билгеләп үтә сатучы. Тагын бер кызыклы факт , ягъни,  карта белән түләү өстенлек алган. Күпчелек кешеләр хезмәт хакын банк карталарына ала, ә кулдагы акча, нигездә, өлкәннәрдә генә. Күргәнебезчә цифрлаштыру үз эшен эшли.

Әмма практик функциядән тыш, авыл кибете мөһим социаль роль башкара-бу кешеләр арасында аралашу урыны.

«Безгә барысы да ошый: товарлар да, сатучы да. Барысын да алып кайта. Көн саен аның янына киләм, кайчагында берәр нәрсә сатып алырга онытсам, тагын барам. Монда барысы да бар. Бер үк вакытта Светлана белән сөйләшәбез: ул нәрсә дә булса сөйләячәк, без аңа. Ул яшь, игелекле, шат күңелле. Аңа нәрсә алып кайтуын сорыйм-барысын да алып кайтачак", - ди Прасковья Федоровна Шеина (фотода), ул сатып алу өчен кибеткә килгән.

Светлана Александровна үзе үз һөнәрен бик ярата һәм аңа күп вакытын багышлый, дип белдерде. Шуның белән бергә ул өй хуҗалыгын да алып барырга өлгерә – өйдә өч сыеры бар, ул аларны үзе сава. Озак вакытлар ул, чагыштырмача күптән түгел пенсиягә чыккан Валентина Анатольевна Арсеньева белән бергә эшләде, ул кибетне  аның җилкәләренә ышанып калдырды. 

РайПО хәбәр иткәнчә, 2021 елда бу кибетнең товар әйләнеше 9,3 млн.сум тәшкил иткән, бу авылда кулланучылар кооперациясенең әһәмияте һәм кирәклеге турында сөйли.

Район кулланучылар кооперациясе системасында барлыгы алты бүлекчә эшли: РайПО, «Коопторг», «Общепит», «Заготовитель», «Биляр» һәм «Колос» авыл хуҗалыгы эшкәртү-сату кооперативы. “Коопторг” 45 торак пунктка хезмәт күрсәтә, 13 торак пунктка автолавкалар хезмәт күрсәтә. Системада шулай ук җәмәгать туклануының 3 ноктасы, икмәк пешерү, казылык һәм балык цехы, алкогольсез эчемлекләр, ярымфабрикатлар цехы, терлекләрне сую цехы эшли, анда 140 кеше эшли, кооператорлар авыл халкын кирәкле товарлар һәм хезмәт күрсәтүләр белән тәэмин итүне, авыл хуҗалыгы продукциясен сатып алуны оештыруны,  җәмәгать туклануы системасында аны җитештерүне һәм алга таба ваклап сатуны   күздә тота.

Шулай ук узган ел җәмгыять 3 миллион сумлык иганәчелек һәм хәйрия ярдәме күрсәткән, район һәм республика чараларын үткәрүдә актив катнаша. Предприятие табышының күп өлеше матди-техник базаны үстерүгә юнәлтелә. Ә узган ел нәтиҗәләре буенча халыкка күрсәтелгән хезмәтләрнең гомуми күләме 500 миллион сумга якын тәшкил иткән.