Һава торышының оператив фаразы

2024 елның 3 августы, шимбә

2024 елның 3 августына Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүмат «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне мониторинглау идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ.мәгълүматлары буенча төзелгән 1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу куркынычлары уңайсыз метеорологик күренешләр 2024 елның 1 августында 21 сәгатьтән 2 августында 2 августта 18 сәгатькә кадәр метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында консультация – кисәтү 2024 елның 2 августында төнлә һәм көндез Татарстан Республикасы территориясендә һәм Казанда урыны белән 15-20 м/с кыска вакытлы җил көчәюе белән яшенле яңгыр көтелә (Казанда 15-18 м/с). Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу куркынычлары гадәттән тыш хәлнең (хәлләрнең) техноген чыганаклары авиация транспортындагы хәлләргә бәйле куркынычлар су объектларында, шул исәптән елга судноларын эксплуатацияләүгә бәйле һәлакәтләр барлыкка килү куркынычлары республика автомобиль юлларындагы юл-транспорт һәлакәтләренә, транспорттагы авария хәлләренә бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу куркынычлары объектларга зыян килү куркынычлары, яшеннән саклану белән җиһазландырылмаган, шул исәптән биналарны һәм кешеләрне атмосфера электры разрядлары (яшеннәр) белән җиһазландырылмаган техноген янгыннар барлыкка килү куркынычы, торак-коммуналь хуҗалык объектларында көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең сөрем газы белән агулануы, авария куркынычы, электр, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итүнең табигый чыганаклары гадәттән тыш хәлләр (һәлакате теркәлгән) су объектларында кеше үлеме белән бәйле  хәләкәтләр килеп чыгу , ландшафт (табигать) янгыннары килеп чыгу, үләннәр яну һәм чүп-чар яну, термик аномалияләр Куркыныч аварияләр бу системаларында электр белән тәэмин итү белән бәйле зарарланулар (обрывом) ЛЭП һәм элемтә линияләрен, начар беркетелгән, киңформатлы конструкцияләр һәм манара краннары, карт агачлар аву Белешмә: күрсәткечләр дәрәҗәдәге куркыныч - югары куркынычлык дәрәҗәсен; - уртача дәрәҗәдә куркыныч; - куркыныч дәрәҗәсе югары; - куркыныч дәрәҗәсе түбән. 2024 елның 2 августына 2024 елның 1 августында 18 сәгатьтән 2024 елның 2 августында 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: Аязучан болытлы һава. Яңгыр, төнлә урыны белән бераз. Кайбер районнарда яшенле яңгыр. Җил көньяк-көнбатыштан-6-11, урыны белән кыска вакытлы көчәю 15-18 м/с.минималь температура төнлә +14..+16˚. Көндез максималь температура +20..+22˚. Идел алды һәм Көнбатыш Кама алды буенча (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Зеленодольск, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы с аяздырулар белән. Кечкенә һәм уртача яңгыр, төнлә урыны белән. Кайбер районнарда яшенле яңгыр. Җил көньяк-көнбатыштан 6-11 м/с, көндез урыны белән тизлеге 14 м/с кадәр; яшен вакытында кыска вакытлы көчәю 15-20 м/с.минималь температура төнлә +14..+17˚. Көндез максималь температура +19..+22˚. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): аязучан болытлы һава. Кечкенә һәм уртача яңгыр, төнлә урыны белән. Кайбер районнарда яшенле яңгыр. Җил көньяк-көнбатыштан-6-11, көндез урыны белән тизлеге 14 м/с ка кадәр җитә; яшен вакытында кыска вакытлы көчәю 15-20 м/с.минималь температура төнлә +12..+15˚. Көндез максималь температура +20..+23˚. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Агерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Чаллы шәһәр округы): аязучан болытлы һава. Кечкенә һәм уртача яңгыр, төнлә урыны белән. Кайбер районнарда яшенле яңгыр. Җил көньяк-көнбатыштан 6-11 м/с, көндез урыны белән тизлеге 14 м/с кадәр; яшен вакытында кыска вакытлы көчәю 15-20 м/с.минималь температура төнлә +13..+16˚. Көндез максималь температура +21..+24˚. 3 2. Куйбышев сусаклагычында гидрологик хәл Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 52,70 м (+5 см), куркыныч тәнкыйди дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен тәнкыйди түбән дәрәҗә билгеләре 45,5 М.Яр Чаллы шәһәре янында Түбән Кама сусаклагычында су дәрәҗәсе 63,43 м (+2 см), куркыныч тәнкыйди дәрәҗә билгесе 65,9 м, тәнкыйди дәрәҗә билгесе су җыю өчен түбән тамгалар-61,7 М. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су биеклеге-53,70 м (+25 см), куркыныч кискен дәрәҗә билгесе-58 м. 3. «Термик нокталар» мобиль кушымтасы белешмәләре буенча 31 июльдә республика территориясендә урман янгыннары шартлары теркәлмәгән. Ел башыннан 144 термик нокта теркәлгән һәм эшкәртелгән, 94е расланган, 50Е расланмаган. 01.08.2024 ел торышы буенча Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның 1-2 класслы янгын куркынычы күзәтелә. 02.08.2024 елга урман хуҗалыгы федераль агентлыгының һәм «Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУнең дистанцион мониторинг мәгълүмат системасы мәгълүматлары буенча Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычы 1-2 класслары фаразлана: Арча, Әтнә, Балтач, Баулы, Бөгелмә, Биектау, Кукмара муниципаль берәмлекләрендә урманнарның янгын куркынычы 1 классы (юк), Саба муниципаль районнары. 37 муниципаль берәмлектә: Әгерҗе, Азнакай, Аксубай, Актаныш, Алексеевск, Әлки, Әлмәт, Апас, Буа, Югары Ослан, Чүпрәле, Алабуга, Яшел Үзән, Зәй, Кайбыч, Кама Тамагы, Лаеш, Лениногорск, Мамадыш, Мөслим, Менделеевск, Минзәлә, Түбән Кама, Яңа Чишмә, Нурлат, питрәч, Балык Бистәсе, Сарман, Спас, Теләче, Тәтеш, Ютазы, Тукай, Чирмешән, Чистай муниципаль районнары һәм Казан һәм Чаллы шәһәр округлары. 3 класс (урта) янгын куркынычы: фаразланмый. Урманнарның янгын куркынычы 4 класс (Югары): фаразланмый. Урманнарның янгын куркынычы буенча 5 класс (гадәттән тыш): фаразланмый. 4. «Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУнең агрометеорологик хәле хәбәр иткәнчә, Чүпрәле метеорология станциясе белешмәләре буенча шикәр чөгендере белән 12 нче участокта өч декада рәттән (8 июньдә, 18 июньдә һәм 28 июньдә пробалар алу) туфракның сөрү катламында 10 мм дан кимрәк дым булган, бу «туфрак корылыгы»куркыныч агрометеорология күренеше критерийларына туры килә. 4 5. Гадәттән тыш хәлләр барлыкка килү фаразы 5.1. Гадәттән тыш хәлнең (һәлакәтләрнең) техноген чыганаклары авиация һәлакәтләренә һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә бозылуга бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – 15-20 м/с кадәр җил, яшен). Республика автомобиль юлларында юл – транспорт һәлакәтләре саны арту белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-15-20 м/с кадәр җил, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Кече үлчәмле, йөк һәм пассажир судноларын эксплуатацияләүгә бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – уртача җил дулкыннары, судно йөртүчеләрнең су объектларыннан йөзү өчен файдалануның техник нормативларын һәм кагыйдәләрен бозуы). Яшеннән саклау белән җиһазландырылмаган объектларга, шул исәптән биналарга һәм кешеләргә атмосфера электры разрядлары (яшен) (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – яшен) зарарлану ихтималы саклана. Техноген янгыннар (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), кешеләрнең угар газы белән агулануы, шулай ук ТКХ объектларындагы аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – электр приборларыннан файдаланганда янгын куркынычсызлыгын бозу, җиһазларның тузуы, җитештерү технологияләре нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу Һәм үтәмәү) белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана.газ җиһазларын эксплуатацияләү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). «Сетевая компания» АҖ 01.08.2024 хәбәрнамәсе нигезендә, Казан һәм Чистай электр челтәрләре объектларында эшләр башкарылуга бәйле рәвештә, I категория кулланучыларны һәм халыкның яшәү шартларын тәэмин итүче предприятиеләрне электр белән тәэмин итү эшендә бозылу ихтималы бар. Хәбәрнамә кушымтада бирелә. 5.2. Гадәттән тыш хәлләрнең табигый чыганаклары электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (өзелү), көчсез ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр ишелү, иске агачлар һәм манара краннары егылу белән бәйле электр белән тәэмин итү системаларында гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – 15-20 м/с кадәр җил, яшен). Су объектларында кешеләр һәлак булган гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы – уртача җил дулкыннары, су объектларында үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен үтәмәү). Саклана, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу ихтималы (һәлакате теркәлгән) белән бәйле горением үлән һәм чүп-чар (шул исәптән каты көнкүреш калдыклары полигоннарын), термических аномалияләр, күчү уты торак йортлар, хуҗалык, бакча, 5 дача төзелмәләре, икътисад объектлары, шулай ук якындагы урман фонды (Чыганагы гадәттән тыш хәлләр (һәлакате теркәлгән) – җил кадәр 15-20 м/с, янгын куркынычсызлыгы таләпләрен бозган кулланганда ачык ут). 6. Тәкъдим ителә торган превентив чаралар 6.1 тәкъдим ителә торган превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләргә бәйле рәвештә): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, министрлыклар, ведомстволар, оешмалар җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр турында халыкка үз вакытында хәбәр итүне һәм хәбәр итүне тикшереп торуны тәэмин итәргә, гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычы һәм аларның гамәлләре тәртибенә; халыкка вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүмат бирүгә, шулай ук ММЧ белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; халыкка үзәкләштерелгән хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерергә; вакытлыча урнаштыру пунктларының әзерлеген тикшерергә; муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны йә әлеге мәгълүматның чыганакларына интернет-сылтамаларны кичекмәстән урнаштыруны оештырырга («Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУ, Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа рәсми сайтлары); шторм һәм консультатив кисәтү гамәлдә булган чорда Татарстан Республикасы территориясендә балаларны республика автомобиль юллары буйлап оешкан рәвештә йөртүне, вәзгыять нормальләшкәнче ачык мәйданчыкларда кешеләр күпләп була торган чараларны чикләргә яисә тыярга; фаразланган мәгълүматны балалар күпләп була торган учреждениеләр, балалар сәламәтләндерү лагерьлары, шул исәптән палаткалы лагерьлар җитәкчеләренә, шулай ук экскурсия һәм туристлык лагерьларын оештыручыларга җиткерүне оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү буенча кирәкле превентив чаралар уздырылган маршрутлар; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән көнкүрештә газдан файдалану һәм газ җиһазын төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре башкарырга, газ җиһазын имин эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; оешкан балалар төркемнәренең автомобиль, автобус (мәктәп) транспортында йөрүен тикшереп торуны тәэмин итәргә; Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының «2024 елда Татарстан Республикасында янгын куркынычсызлыгын тәэмин итү чаралары турында» 26.03.2023 ел, № 186 карары нигезендә чаралар башкаруны һәм республика территориясендә урманнарның III класслы янгын куркынычы билгеләнүгә бәйле чаралар үткәрүне оештырырга. 6 Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ОПБНЫҢ «Татарстан Республикасы халкының һәм территориясенең иминлеген тәэмин итү буенча өстәмә чаралар турында» 23.05.2024 ел, № 15-24р күрсәтмәсе нигезендә кешеләр яши торган урыннарда янгыннарны кисәтү, шулай ук янгыннарга юл куймау, матди һәм социаль югалтуларны минимальләштерү, торак йорт объектларын янгыннан саклау дәрәҗәсен арттыру максатларында чаралар башкаруны оештырырга секторлар; Татарстан Республикасы Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы һәм ОПБНЫҢ 23.05.2024 ел, №16-24Р күрсәтмәсе нигезендә Татарстан Республикасы су объектларында кешеләрнең иминлеген тәэмин итү буенча превентив чаралар үткәрүне оештырырга; су объектлары янында һәм пляжларда халыкның массакүләм ял итү урыннарында "Татарстан Республикасы ОСВОД" ТИО территориаль бүлекчәләре әгъзалары дежур торып вакытлыча коткару постлары эшен тәэмин итәргә; су объектларында кешеләр һәлак булу куркынычы янаганда куркынычлыкның уртача («зәңгәр»), югары («сары») һәм гадәттән тыш («Кызыл») дәрәҗәләрен билгеләү, үзгәртү яисә бетерү турында карарлар кабул итәргә, су объектларында кешеләрнең иминлеген тәэмин итүгә юнәлдерелгән башка өстәмә чаралар кирәк булганда, каралган чараларны үтәүне оештырырга; гражданнарның массакүләм ял итү урыннарын патрульләү буенча мобиль төркемнәр эшен тәэмин итәргә су объектлары, шулай ук авыл җирендә урнашкан сулыклар янында; халыкка мәгълүмат җиткерүне оештырырга, су объектлары янында су коенуны тыю сәбәпләре турында тулы мәгълүмат белән кисәтү аншлаглары урнаштырырга; массакүләм мәгълүмат чаралары аша, су янында массакүләм ял итү урыннарында, шулай ук авыл җирлегендә су объектларында үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен җиткерү буенча йорт астына кереп йөрү юлы белән халык арасында агитация-пропаганда эшен башкарырга. «Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУГӘ тәкъдим итәргә: фаразлана торган һава шартлары турындагы мәгълүматны ММЧ аша Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы "Сетевая Компания" АҖенә тәкъдим итәргә: объектларны авария хәлендә сүндерүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең Кризис хәлләрендәге идарә Үзәге арасында мәгълүмат алмашу һәм вәзгыятьне нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында үзара хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; торак пунктларда һәм объектларда авария өзелүләр килеп чыкканда авария-торгызу бригадаларының кичекмәстән җавап бирүен тәэмин итәргә. Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә: резерв туклану чыганакларының һәм аларны мөмкин булган урынга илтеп җиткерү чараларының әзерлеген тикшереп торырга; 7 торак секторындагы, су җыю урыннарындагы, чистарту корылмаларындагы хәлләр турындагы мәгълүматны Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; метеорология күренешләре комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклы эшләвен тәэмин итәргә; авария-торгызу һәм ремонт хезмәтләренең аларны бетерүгә әзерлеген тәэмин итәргә нәтиҗәләр; метеорологик күренешләр комплексына дучар булган торак пунктларга гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен Татарстан Республикасының авария-техник запасы исәбеннән матди-техник чаралар бирүне тәэмин итәргә (кирәк булганда). Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: республика юллары буйлап пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын тикшереп торуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оешкан пассажирлар йөртүне чикләргә яисә тыярга. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республика юл хезмәтләренә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспортында хәрәкәт итүен тикшереп торуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышына даими мониторинг ясарга; автомобиль юллары һәм тимер юллар буйлап транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; юл хәрәкәте начараю очрагында оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тотарга. уңайсыз метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан хәлләр; транспорт туктауга китергән юл өслегенең үткәрү сәләте кимегән яисә бөтенлеге бозылган очракта кичекмәстән тоткарлыкны бетерү өчен көч һәм чаралар җибәрергә; язгы ташу вакытында авариясез узуга юнәлдерелгән кирәкле превентив чаралар үткәрүне оештырырга: су үткәрү торбаларының үткәрү сәләтен арттыру максатында аларны вакытында чистартырга һәм ремонтларга. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: «Глонасс»системасының кабул итү җайланмалары төзек булмаган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; республика юлларында мәктәп автобуслары хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә. БДС, икътисад объектларының һәм функциональ ярдәмче системаларның диспетчерлык хезмәтләренә түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренешләр турында мәгълүмат алганда, җирле үзидарә органнарына тискәре 8 фаразны, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген вакытында җиткерергә; гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча превентив чаралар комплексы үтәлешен тикшереп торуны оештырырга; сөйләм сиреналары җайланмаларының эшчәнлеген тикшерергә. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына түбәндәгеләрне тәкъдим итәргә: Татарстан Республикасы халкына республикада барлыкка килә торган метеорологик вәзгыять, гадәттән тыш хәлләр килеп чыккандагы һәм уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле булган хәлләр турында мәгълүмат бирүне оештырырга. 6.2. Гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү буенча уздырылган превентив чаралар буенча (министрлык, ведомство өчен гомумиләштерелгән) белешмәләрне (хисапны) Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең оператив дежур сменасына бары тик электрон почта аша гына тапшыруыгызны сорыйм gu-rt-cuks@16.mchs.gov.ru, 18.00 сәгатькә кадәр. 7. Үткән тәүлектәге метеорологик вәзгыять үткән тәүлеккә куркыныч метеорологик күренешләр фаразланды: яшенле яңгыр, җилнең көчәюе 15-20 м/с, локаль яктан 24 м/с кадәр, көчле яңгырлар һәм яңгырлар, локаль рәвештә боз яву. Фараз акланды. Узган тәүлектә республикада яңгырлы, урыны белән көчле, көндез яшенле салкынча һава торышы күзәтелде һәм кайбер районнарда көчле җил 16-19 м/с. кичә көндез иң югары температура +20дән +24кә кадәр, ә иң түбән температура бүген төнлә +10 ..+16˚булды. 8. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм һәлакәтләрнең аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 95 тәшкил итте %

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International