КӨНДӘЛЕК ОПЕРАТИВ ФАРАЗ
2024 елның 7 февраленә Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр килеп чыгуның көндәлек оператив фаразы аналитик һәм фараз мәгълүматлары «Татарстан Республикасы Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Татарстан Республикасы буенча идарәсе, Төзелеш министрлыгы, Татарстан Республикасы архитектурасы һәм ТКХ, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Сетевая компания»АҖ. 1. Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы уңайсыз метеорологик күренешләр Консультация – кисәтү метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында 2024 елның 18 февраленнән 7 февраленә кадәр 6 февраль кичендә, 7 февраль төнендә һәм көндез Татарстан Республикасы территориясендә һәм Казан шәһәрендә урыны белән көтелә: - көчле җил 15-18 м/с (Казан шәһәрендә 16 м/с); буран; - кар (тәүлек эчендә 1-3 мм), республиканың көнчыгышында көчле (тәүлек эчендә 7-12 мм); - күренешләрдә 500-1000 м (Казан шәһәрендә 1-2 км) кадәр начарлану; - юлларда көчле бозлавык, кар басулар барлыкка килү. Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы, авиация һәм тимер юл транспортында булган вакыйгалар электр белән тәэмин итү системаларында электр линияләренә һәм элемтә линияләренә зыян килү (өзелү), аз ныгытылган, киң форматтагы конструкцияләр һәм манара краны, Иске агачларның егылуы белән торак-коммуналь хуҗалык объектларында куркынычлар (аварияләр) электр, җылылык, суны сүндерү- һәм газ белән тәэмин итү техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең угар газы белән агулану куркынычы гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) табигый чыганаклары табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле һәлакәтләр килеп чыгу куркынычы, биналар һәм корылмалар түбәсеннән бозлавык һәм кар массалары төшү белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычы, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәннәренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр кешеләрнең һәм техниканың сулыклардагы боз астындагы уңышсызлыклары белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү куркынычы белешмә: куркыныч дәрәҗәсе күрсәткечләре югары куркыныч дәрәҗәсе; уртача куркыныч дәрәҗәсе; югары куркыныч дәрәҗәсе; түбән куркыныч дәрәҗәсе. 2024 елның 7 февраленә 2024 елның 6 февралендәге 18 сәгатьтән 2024 елның 7 февралендәге 18 сәгатькә кадәр Казан буенча: болытлы һәм аязулы. Кечкенә кар, төнлә уртача (13 мм тәүлегенә) кадәр. Урыны белән буран. Төньяк-көнбатыш җиле 611 м/с, урыны белән 1516 м/с. Төнлә һаваның минималь температурасы -13..-15˚. Көндез һаваның максималь температурасы -11..-13˚. Юлларда бозлавык, кар ява. Идел буе һәм Көнбатыш Кама алды буенча (Кайбыч, Югары Ослан, Апас, Кама Тамагы, Чүпрәле, Буа, Тәтеш, Яшел Үзән, Биектау, Лаеш, Питрәч, Әтнә, Арча, Балтач, Саба, Теләче, Балык Бистәсе, Кукмара, Мамадыш муниципаль районнары): болытлы аңлатулар белән. Кечкенә кар, төнлә уртача (13 мм тәүлегенә) кадәр. Буран. Җил төньяк-көнбатышка таба 611 м/с, урыны белән 1518 м/с кадәр. Төнлә минималь һава температурасы һәм көндез максималь һава температурасы -11..-16˚. Юлларда бозлавык, кар ява. Көнбатыш Кама аръягы буенча (Спас, Әлки, Алексеевск, Чистай, Яңа Чишмә, Аксубай, Нурлат, Чирмешән муниципаль районнары): аязучан болытлы. Кар (тәүлегенә 1-3 мм), буран. Җил төньяк-көнбатыштан 611 м/с, урыны белән 1518 м/с.минималь һава температурасы төнлә һәм максималь һава температурасы көндез -11..-14˚. Юлларда бозлавык, кар ява. Көнчыгыш Кама алды һәм Кама аръягы (Алабуга, Менделеевск, Әгерҗе, Түбән Кама, Зәй, Сарман, Минзәлә, Мөслим, Актаныш, Әлмәт, Азнакай, Лениногорск, Бөгелмә, Ютазы, Баулы, Тукай муниципаль районнары һәм Яр Чаллы шәһәр округы) буенча: Аязучан болытлы. Кар, урыны белән көчле (712 мм тәүлегенә), буран. Җил төньяк-көнбатыштан 611 м/с, урыны белән 1518 м/с.минималь һава температурасы төнлә һәм максималь һава температурасы көндез -4..-9˚. Юлларда бозлавык, кар ява. 3 2. 08.00 06.02.2024 торышы буенча гидрологик хәл: Куйбышев сусаклагычында Югары Ослан торак пункты янында су дәрәҗәсе 50,72 М (+7 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 54,24 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 45,5 М.Түбән Кама сусаклагычында Чаллы шәһәре янында су 63,30 м (-3 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 65,9 м, су җыю өчен критик Түбән билгеләр 61,7 м. Түбән Кама ГЭСының түбәнге бьефында су дәрәҗәсе 50,85 м (+15 см), куркыныч критик дәрәҗә билгесе 58 м. 3. Татарстан Республикасы территориясендә бозлы хәл дүрт боз кисеме эшли: – Зеленодольск МР Волга елгасы аша, маршрут буенча Зеленодольск шәһәре-пгт. Түбән Вязовые; - Алабуга МР, Кама елгасы аша, маршрут буенча Покровское авылы - Кызыл ачкыч Бистәсе; - Югары Ослан МР, Волга елгасы аша, Аракчино бистәсе маршруты буенча (Казан шәһәре) - Югары Ослан авылы; - Мамадыш МР Кама елгасы аша, маршрут буенча Соколка авылы – Яңа Кама аръягы бистәсе. 06.02.2024 елгы мәгълүматларга караганда, 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын кулланыла (барлыгы 110 кеше күпләп бозга чыга торган урын). 4. Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр)килеп чыгуы фаразы. 4.1 гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) техноген чыганаклары электр линияләренең һәм элемтә линияләренең зарарлануы (җимерелүе) белән бәйле электр белән тәэмин итү системаларында гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләрнең (хәлләрнең) чыганагы 15 18 м/с.җил). Авиация һәлакәтләре һәм аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшендә бозылу белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (хәлләр) 5001000 м һәм аннан да азрак күрү начарлану белән буран, Казан шәһәрендә 12 км кадәр, кар). Автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, юл хәрәкәте өчен трассаларны ябу һәм республика автомобиль юлларында, шулай ук тимер юл транспортында юл – транспорт һәлакәтләре санын арттыру белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы-500-1000 м һәм аннан да азрак күрүчәнлек начарланган буран, Казан шәһәрендә 1-2 км кадәр, кар, бозлавык, кар басу, юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәмәү). Техноген янгыннар белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) килеп чыгу ихтималы саклана (шул исәптән көнкүреш газы шартлаулары), 4 кешенең угар газы белән агулануы, шулай ук ТКХ объектларында аварияләр (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) метеорологик күренешләр, җиһазларның тузуы, газ җиһазларын эксплуатацияләүнең җитештерү – технологик нормаларын һәм кагыйдәләрен бозу һәм үтәмәү, янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен үтәмәү). 4.2 табигый гадәттән тыш хәлләр чыганаклары (һәлакәтләр) табигый мохиттә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгаларның барлыкка килү ихтималы югары саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы (һәлакәтләр) күрү мөмкинлеге 5001000 м, Казан шәһәрендә 12 км кадәр начарланган буран). Биналар һәм корылмалар түбәсеннән бозлар һәм кар массалары төшү, тау чаңгысы битләүләре, елга үзәнлекләренең текә битләүләре, чокырлар, карьерлар, тимер юл өемнәре, биналарның һәм корылмаларның түбәләре җимерелү, кар йөкләнеше нәтиҗәсендә киң пролетлы конструкцияләр барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр чыганагы) – кар туплану). Кешеләрнең күпләп бозга чыгу урыннарында һәм сулыклардагы кешеләр һәм техниканың боз астына төшүе белән бәйле боз кичүләрендә гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү ихтималы саклана (гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) чыганагы бозда, куаклыкта, промоинда үз – үзеңне тоту кагыйдәләрен бозу). 5. Тәкъдим ителгән превентив чаралар: тәкъдим ителгән превентив чаралар (уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле): Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына, оешма җитәкчеләренә тәкъдим итәргә: фаразлана торган метеорологик күренешләр, барлыкка килү куркынычы турында халыкны вакытында хәбәр итүне һәм мәгълүмат бирүне контрольдә тотуны тәэмин итәргә гадәттән тыш хәлләр һәм аларның эш тәртибе; халыкны вакытында хәбәр итүгә һәм мәгълүматлаштыруга, шулай ук ММЧ белән эшләүгә аерым игътибар бирергә; үзәкләштерелгән халыкны хәбәр итүнең муниципаль автоматлаштырылган системаларының әзерлеген тикшерү; вакытлыча урнаштыру, җылыту һәм туклану пунктларының әзерлеген тикшерү; Муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында консультатив кисәтү турында мәгълүматны яисә әлеге мәгълүмат чыганакларына интернет-сылтамаларны («Татарстан Республикасы УГМС» ФДБУ, Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе, Татмедиа)кичекмәстән урнаштыруны оештыру; торак фондына хезмәт күрсәтүче оешмалар белән берлектә табигый газ кулланучылар (абонентлар) белән газ җиһазларын көнкүрештә куллану һәм аларны төзек хәлдә тоту буенча аңлату эшләре алып барырга, газ җиһазларын куркынычсыз эксплуатацияләүне тәэмин итү буенча чаралар үткәрергә; 5 оешкан төркем балаларның автомобиль, автобус (мәктәп) транспорты белән хәрәкәтен контрольдә тотуны тәэмин итәргә; мөмкин булган җыелу урыннарын тикшерүне оештырырга кар массалары һәм аларны вакытында ясалма рәвештә җимерү куркынычсызлык чараларын үтәп; халык арасында Елга үзәннәренең, чокырларның, карьерларның, тимер юл өемнәренең текә битләреннән кар төшү куркынычы һәм балаларны контрольдә тотуны көчәйтү һәм мондый урыннарда уеннарга юл куймау кирәклеге турында аңлату эшен оештырырга; коммуналь хезмәтләр, идарәче компанияләр җитәкчеләре, биналарның һәм корылмаларның милекчеләре һәм баланс тотучылары белән торак йортларның һәм административ биналарның түбәләрен, киң форматлы реклама конструкцияләрен һәм баннерларны кардан һәм боздан вакытында чистартуны тәэмин итү, шулай ук торак пунктларга юлларны, торак йортларга керү юлларын һәм тышкы янгынга каршы су белән тәэмин итү чыганакларын кардан чистарту буенча эшне оештырырга; янгын сүндерү юлларын һәм гидрантларны кардан вакытында чистартуга игътибар итегез. «Татарстан Республикасы МДМС» ФДБУ тәкъдим итәргә: фаразланган һава шартлары турында мәгълүматны Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына, шулай ук республика халкына ММЧ аша вакытында җиткерергә. Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ ЮХИДИ идарәсенә тәкъдим итәргә: республика юллары буенча пассажир автотранспорты хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итәргә, кирәк булганда оештырылган пассажирлар йөртүне чикләргә яки тыю. Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгына, республиканың юл хезмәтләренә түбәндәге киңәшләрне бирергә: балаларның оешкан төркемнәренең автомобиль транспорты белән йөрүен контрольдә тотуга аерым игътибар бирергә; федераль һәм республика автомобиль юлларының торышын даими мониторинглауны тәэмин итәргә; автомобиль юллары һәм тимер юл юллары буенча транспортның өзлексез хәрәкәтен тәэмин итәргә; юл транспорты начарланганда оператив җавап бирү өчен көчләр һәм чаралар резервын күздә тотарга начар метеорологик күренешләр аркасында килеп чыккан шартлар; транспортны туктатуга китергән үткәрү сәләте кимегән яки юл япмасының бөтенлеге бозылган очракта, тыгынны бетерү өчен көчләрне һәм чараларны шунда ук юнәлтергә. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгына тәкъдим итәргә: «Глонасс» системасының төзек булмаган кабул итүчеләре булган мәктәп автобусларын эксплуатацияләүне тыю; мәктәп автобусларының республика юллары буенча хәрәкәтен мониторинглауны һәм аларның билгеләнгән урыннарына кайтуын контрольдә тотуны тәэмин итү. 6 Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм торак-коммуналь хуҗалык министрлыгына, ТКХ оешмаларына һәм хезмәтләренә: резерв туклану чыганакларының һәм аларны мөмкин булган куллану урынына җиткерү чараларының әзерлеген контрольдә тотарга; торак сектордагы хәлләр, су җыю урыннары, чистарту корылмалары турында мәгълүматны Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенә, шулай ук Татарстан Республикасының башка кызыксынган министрлыкларына һәм ведомстволарына вакытында тапшыруны оештырырга; метеорологик күренешләр комплексы шартларында тормышны тәэмин итү системаларының тотрыклылыгы; авария-тергезелеш һәм ремонт хезмәтләренең аларның нәтиҗәләрен бетерүгә әзерлеге; Татарстан Республикасының авария-техник запасы хисабына (кирәк булганда) гадәттән тыш хәлләр нәтиҗәләрен бетерү өчен метеорологик күренешләр комплексына дучар булган торак пунктларга матди-техник чаралар бирүне тәэмин итү. Татарстан Республикасы «Сетевая Компания» АҖ тәкъдим итәргә: объектларны авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда ведомство дежур диспетчерлык хезмәте һәм Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсенең Кризис хәлләрендәге идарә Үзәге арасында мәгълүмат алмашу һәм хәлне нормальләштерү буенча карар кабул итү максатында хезмәттәшлекне тәэмин итәргә; халык арасында авария хәлендәге сүндерүләр килеп чыкканда авария-тергезелеш бригадаларының кичекмәстән реакциясен тәэмин итәргә пунктлар һәм объектлар. ЕДДС, икътисад объектларының диспетчерлык хезмәтләренә һәм функциональ подсистемаларга тәкъдим итәргә: уңайсыз метеорологик күренеш турында мәгълүмат алганда җирле үзидарә органнарына тискәре фаразны вакытында җиткерергә, шулай ук гадәттән тыш хәлләрнең мөмкин булган нәтиҗәләрен киметүгә юнәлдерелгән превентив чаралар исемлеген; превентивлар комплексының үтәлешен контрольдә тотуны оештырырга гадәттән тыш хәлләр килеп чыгу куркынычын киметү һәм аларның нәтиҗәләрен киметү буенча чаралар; сөйләм сирень җайланмаларының эшчәнлеген тикшерү. «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгына тәкъдим итәргә: республикада барлыкка килгән метеорологик вәзгыять, уңайсыз метеорологик күренешләр белән бәйле гадәттән тыш хәлләр һәм вакыйгалар килеп чыкканда гамәлләр турында Татарстан Республикасы халкына мәгълүмат бирүне оештырырга. 7 6. Метеорологик хәл узган тәүлектә узган тәүлеккә уңайсыз метеорологик күренеш фаразланган: күрү мөмкинлеге 1000 метрга кадәр һәм аннан да азрак начарланган буран, көчле җил 15 м/с.Фараз акланган. Узган тәүлектә республикада аз карлы, төнлә уртача һәм көчле карлы көнбатыш районнарда аз салкын һава торышы күзәтелде. Кайбер районнарда буран һәм көчле җил 15-16 м/с билгеләнгән.кичә көндез һаваның максималь температурасы -4 +1 тәшкил иткән, минималь бүген төнлә -2 -6˚. 7. Метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең һәм вакыйгаларның аклануы акланган метеорологик фаразның, гадәттән тыш хәлләрнең/һәлакәтләрнең өлеше узган тәүлектә 90% тәшкил итә.